Kamerleden faciliteren rechtsonzekerheid omwonenden HSL

vrijdag 16 maart 2012 - Vorig jaar gaf de Minister eindelijk toe dat op de HSL de afgesproken geluidsnorm werd overschreden. Minister en Tweede Kamer waren het eens: er moest wat gebeuren. Al in 2011! Maar ja, echt doorpakken doen ze niet. Daarmee wordt rechtsonzekerheid in de hand gewerkt. Fles wijn als aanmoedigingsprijs?

Hoe zat het ook alweer?

In augustus 2011 gaf de Minister toe dat de geluidsnormen werden overschreden. Dat was eigenlijk al bekend sinds de eerste onderzoeken uit 2009, maar eerst werden allerlei uitvluchten geprobeerd.

VVD-Kamerlid Aptroot deed vervolgens een harde toezegging: Voor het eind van het jaar oplossing herrie HSL!

En lukte dat? In november 2011 draaide hij al bij: hij vroeg om een harde datum.

Leden van het college van Lansingerland gingen op de koffie bij de Minister, en kwamen met een mooi hoera-verhaal terug. Al snel kwam via de mail de reactie uit ambtelijke hoek dat het geen beleidswijziging had opgeleverd.

In een brief aan de gemeente Lansingerland van 23 december 2011 schrijft de Minister niet langer dat ze zich gaat houden aan de afspraak van gemiddeld 57 dB(A), maar dat er een doelmatigheidstoets bij hoort. En als je die doelmatigheidstoets opzoekt, en uitrekent hoeveel geld er beschikbaar is om aan 57 dB(A) te voldoen, dan is dat precies 0 euro.

De Gemeente Lansingerland stuurde op 10 januari een brief naar de Minister om zich te beklagen over het gebrek aan daadkracht om de problemen aan te pakken.

Op 15 februari verklaarde de Minister dat er in de eindsituatie in Lansingerland zeker een overschrijding van de afspraken zal plaatsvinden. Maar dat ze haar best gaat doen om die norm te handhaven.

In Lansingerland werd raadsbreed een motie aangenomen om de minister aan die afspraken te houden. De motie werd ingediend door VVD en CDA. Het CDA vertrouwt de zaak voor geen meter meer.

Op 29 februari werd er een brief terug uit Den Haag ontvangen. De geplande metingen voor april 2012 staan op losse schroeven. En daardoor worden aanpassingen ook uitgesteld.

In de Heraut van deze week staat dat VVD en CDA verontrust zijn door die brief. Ze willen niet meer wachten tot de onderzoekjes van de Minister al dan niet iets gaan opleveren. Door de gemeente is immers uitgerekend dat een snelheidsverlaging onmiddellijk iets doet aan de overlast, maar de Minister wil daar niet van weten. Bovendien neemt de Minister alvast een voorschot op de uitkomsten van de onderzoeken. Voorbarig, vinden VVD en CDA dat.

Inmiddels hebben hun kompanen in de Tweede Kamer, Aptroot en Haverkamp, er vragen over gesteld. Ook PvdA-woordvoerder Monasch stelde vragen.

Dat is allemaal hartstikke goed, en nodig, en de Tweede Kamer moet vooral de papieren tijger spelen. Het past binnen mijn eigen suggesties in het stuk Afspraak is Afspraak (blz. 12).

En toch veruit onvoldoende

Want we zijn inmiddels weer wat wijzer. De Wet Swung wordt ergens rond april-juni van kracht. Tot niet zo lang geleden zag ik niet veel in die wet, omdat er hogere geluidsnormen in worden vastgelegd dan zijn afgesproken voor de HSL. Afspraken die niet zo maar terug kunnen worden gedraaid, omdat er vele woningen, scholen, bedrijven zijn gebouwd, of niet nader aangepast, uitgaande van die afspraken. Meer lawaai op de gevel betekent ook meer lawaai binnen.

Toch zit er muziek in. Immers, als je het terugzoekt blijken zowel Tweede Kamer als diverse Ministers nadrukkelijk te hebben gesproken over het vastleggen van de Tracéafspraken als onder Swung te handhaven normen. Dat kan omdat de wetgeving zogenaamde "raamwetgeving" is. De Tweede Kamer stelt de grote contouren vast, maar de Minister moet de details zelf invullen. Doet ze dat niet, dan geldt de normering van de wet.

Het gaat hier om een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB), waarmee de Minister de Tracénorm kan vastleggen, toegezegd heeft die vast te leggen, de Kamer heeft aangekondigd dat daarmee de norm kan worden vastgelegd, en de Kamer heeft verzocht om de norm vast te leggen. Zelfs nog besproken op de politieke avond van de VVD in Bergschenhoek op 30 januari.

Zonder die AMvB is gebleken dat omwonenden en gemeenten het moeilijk hebben de afgesproken norm te (laten) handhaven. Hoewel ze op lange termijn vrijwel zeker erin zullen slagen de HSL te muilkorven. Zodat de "Witte Draak", zoals een omwonende creatief schreef hoe dan ook zal worden getemd. Het gaat erom met hoeveel frustratie, particulier geld, verzekeringsgeld en belastinggeld dat moet gaan gebeuren.

Zodra de Wet Swung ingaat stijgt de norm van de HSL van 57 dB(A) naar 68 dB (ofwel 70 dB(A)), een vertwintigvoudiging van de geluidsdruk. De beloftes van de Minister, telkens ook weer door haar ontkracht, hebben voor de rechter minder waarde dan de letter van de wet.

Door nu alsmaar vragen te stellen over wat eigenlijk wel bekend is (de Minister is van kwade wil) vertragen Kamerleden de oplossing.

De Minister schrijft zelf in haar brief van 29 februari: "Tot slot kan ik u mededelen dat ik de geluidsoverlast ook in 2012, binnen de mogelijkheden die tot mijn beschikking staan, voortvarend zal oppakken." Ech nie!

Van de drie musketiers Aptroot (VVD), Haverkamp (CDA) en Monasch (PvdA) heeft alleen die laatste daar een vraagteken bij.

Conclusie

Woorden zijn niet voldoende. Binnen de mogelijkheden van de Minister ligt die Algemene Maatregel van Bestuur. Daarmee staat een stok achter de deur. Dan zijn alle vragen over "akoestische lekkage", "pilots", "snelheidsverlagingen", "dak op de bak", nauwelijks meer relevant voor de omwonenden. Dan moet de exploitant zich gewoon houden aan de normen. Zoals afgesproken, zoals hoe dan ook een keer gehandhaafd zal worden, maar dan met veel grotere verliezen. Met die AMvB kunnen gemeenten en omwonenden ook naar de rechter gaan, als de Minister blijft dralen, en de Kamer neuzelen.

En ook al gaat de Wet Swung pas later in, de AMvB kan gewoon zo spoedig mogelijk worden ingevoerd.

Zo lang de Kamerleden geen werk maken van die AMvB faciliteren ze de rechtsonzekerheid van de omwonenden. De eerder niet uitgereikte fles wijn wil ik best als motivatie uitloven voor de (lokale, regionale, nationale) bestuurder of volksvertegenwoordiger die rechtstreeks bijgedraagt aan de totstandkoming van die Algemene Maatregel van Bestuur.

Categorie: NatioEuro