In Rotterdam praktijk van verkeer over technisch slechte bruggen

maandag 6 augustus 2007 - In het AD/RD van vandaag staan allemaal mooie woorden dat hier geen rampen met bruggen kunnen gebeuren als in Minneapolis. Toch is het onderhoud van bruggen niet in orde. Of “Minneapolis” mogelijk is kan ik niet beoordelen (noch uitsluiten), maar een volle streekbus met scholieren in de plomp is denkbaar.

*** UPDATE: artikel herschreven

Laat ik de feiten weergeven op lokaal niveau. Het bestuur van onze waterrijke deelgemeente waarschuwt sinds 2002 (sinds de Begroting 2003) dat ze de gebruiksveiligheid van bruggen niet kunnen garanderen in verband met het onderhoudsniveau. Voor 2007 luidde de waarschuwing op blz. 34 van de Begroting: "Op grond van de technische adviesrapportage is bekend dat onze onderhoudsinspanningen onvoldoende zijn om te kunnen spreken van een kwalitatief goed onderhoud waarbij de gebruiksveiligheid ten volle gegarandeerd wordt. Op lange termijn leidt dit tot grote onderhoudsachterstanden."

Kan dat uit de hand lopen? Ja. In de raadsvergadering van november 2002 sprak de deelgemeentelijke wethouder over: “[...] de dijken langs de Rotte die op hoogte moeten worden gebracht, de duiker aan het eind van de Molenlaan/kruising Grindweg die is afgekeurd, de 2 bruggen die in de Straatweg liggen zijn afgekeurd. Daarop moet een verkeersbesluit worden genomen omdat er eigenlijk geen vrachtverkeer meer overheen mag en nog maar één tram tegelijk." In een commissievergadering noemde hij de bruggen: “technisch in zo slechte staat zijn dat ze moeten worden vervangen”.

Betekent "eigenlijk geen vrachtverkeer" inderdaad met zoveel woorden dat er bijvoorbeeld een Connexxion-bus vol met scholieren in de plomp had kunnen liggen bij de Tivolibrug in de Straatweg? Of twee trams van lijn 4? Het zijn geen Minneapolis-bruggen: grote bruggen, grote rampen. Maar ook: kleine bruggen, kleine rampen. Ik heb in 2002 en 2003 tevergeefs een aantal malen mensen die erover gingen aangesproken dat dit zo niet kan. Ik zag steeds vrachtverkeer en bussen over de Straatweg. De Tivoli- en Dorpsstraatbrug zijn pas in juni 2006 gerepareerd. Dat ging om het slopen en weer opbouwen van het middelste gedeelte van beide bruggen. Waren er afdoende tijdelijke lapmiddelen? Hoe kun je gevaar vermijden als infrastructuur is zo slecht is? Reden de trams echt één voor één over de bruggen? Waren trambestuurders daarover geïnformeerd? In het Bestuursinformatiesysteem van de Gemeente Rotterdam, of met Google, kan ik niets vinden over aanwijzingen aan trambestuurders of over verkeersbesluiten. Er reden hier 3½ jaar bussen en vrachtwagens over slechte bruggen.

Mij lijkt het onwaarschijnlijk dat deze kwestie alleen speelt in Hillegersberg-Schiebroek. Dat alleen hier de (deel)gemeente er te weinig aan doet, en verkeer gewoon door laat rijden. Onderhoud kost veel geld en is niet "sexy" voor politici. Nederlandse (deel)gemeenten hebben geen tot weinig mogelijkheden om zelfstandig het budget te vergroten. Door het beperken van onderhoudsuitgaven wordt beleidsruimte, extra vrijheid voor politici, gecreëerd. Er waren nogal wat deelraadsleden die mijn roep om meer geld voor onderhoud van straten en groen zelfs "asociaal" noemden. Omdat ik de kunstmatig gecreëerde extra ruimte voor welzijnsuitgaven terug wilde brengen. Dat geld hielp vaak uiteindelijk toch niet door burgers gevoelde problemen op te lossen, maar kwam meestal terecht bij steeds dezelfde kleine groepen, en vooral professionals. En hun werkzaamheden werden nauwelijks gecontroleerd op effectiviteit. In 2004 bleek 136.000 Euro verdwenen. De gemeentelijke accountants keuren alles plompverloren goed. Ook als de kunstmatige beleidsruimte wordt gebruikt voor douceurtjes voor de deelgemeentelijke bestuurders zelf. En dan noem ik niet eens de 50% loonsverhoging voor bestuurders. In december 2000 kreeg een fulltime bestuurder 3.941,08 Euro bruto per maand en in maart 2004 5.925,23 Euro. Terwijl de zittende bestuurders in Hillegersberg-Schiebroek in 2004 er in 2000 ook al zaten, en meer geld in de zak staken voor dezelfde prestatie...

In heel Rotterdam, Zuid Holland, Nederland werken dezelfde mechanismen en belangentegenstellingen tussen politici en burgers. Dat maakt aannemelijk niet alleen hier bruggen in slechte staat zijn, en er toch verkeer over rijdt. Ik houd mijzelf voor dat Rijkswaterstaat en anderen ingrijpen als het te erg wordt, maar zeker is dat niet. Toen ik zelf deelgemeentelijk wethouder was, had ik ook een handhavingskwestie, en ik vond de technische deskundigen erg veel respect tonen voor de politiek die de knopen moest doorhakken. In Hillegersberg-Schiebroek maken bestuurders de slechte staat van bruggen openbaar, maar gedogen 3½ jaar verkeer. Volksvertegenwoordigers zwijgen, de media pikken het niet op, en de burgers weten het verder niet. Best griezelig.

****************

Context:

* De waarschuwingen staan in de Begrotingen voor 2003, 2004, 2005, 2006 en 2007 op respectievelijk pagina 34, 38, 40, 44 en 38. Zie verder de notulen van de Deelraadsvergadering van 5 november 2002, en de notulen van de Commissie Wonen en Buitenruimte, 18 november 2002.

* In november 2002 was ik fractievoorzitter voor de VVD in Hillegersberg-Schiebroek. De uitspraken over de bruggen zijn in reactie op mijn betoog in de Begrotingsvergadering.

* Ik heb dit onderwerp in 2002 en 2003 meerdere malen aangekaart bij mensen die erover gingen ("Moet die worden afgesloten voor bussen, trams, vrachtverkeer?"), al was herijking van het deelgemeentefonds door de Gemeenteraad enkele jaren geleden pas een echte stap in de goede richting. Wat dus niet wil zeggen dat deelgemeenten meer geld voor onderhoud ook daarvoor gebruiken.

* Bovenstaand artikel is meer een reactie op het geruststellende artikel ("we controleren 1000 bruggen") in het AD/Rotterdams Dagblad, dan op "Minneapolis". De deelgemeente hier is altijd open geweest over het onderhoudsniveau en de mogelijke slechte technische staat van bruggen en kunstwerken. Juist het verdoezelen door Gemeentewerken is aanleiding voor actie. Rijkswaterstaat, die vooral over de grotere bruggen gaat, lijkt in het artikel betrokken door de krant.

* In 2001 was ik zelf portefeuillehouder (niet van de bruggetjes) en leidde een handhavingskwestie onder mijn verantwoordelijkheid tot landelijk gedoe. Het leidde ook tot casusvorming van de landelijke GGD’s, en tot een optreden van mij op het hoofdpodium van de “Werkconferentie gemeenteraad en handhaven”, georganiseerd door het Ministerie van Justitie op 21 september 2002 in Amsterdam, in het bijzijn van Minister Donner. Foto’s verschenen in het VNG Magazine.

* Geloof niet zo maar vergoeilijkende of ontwijkende woorden van bestuurders en ambtenaren dat het wel goed komt. Is er een technische adviesrapportage als in Hillegersberg-Schiebroek? Zo nee, dan moet die er komen. Is er een berekening van jaarlijks benodigd geld voor onderhoud? Zo nee, dan moet die er komen. Is dat ook wat wordt besteed? Het kan zijn dat een lagere overheid sowieso het budget niet kan opbrengen. Toch moet dan een uiterste inspanning worden gedaan. Exploitatie van buurtcentra, sportparken, stadions, zwembaden, kan vaak veel efficiënter. Sociaal beleid dat niet effectief is kan zonder probleem ophouden. Pas na die uiterste inspanning kan met open vizier een hogere overheid worden aangesproken. Prijs wél de openheid van de Hillegersberg-Schiebroekse bestuurders over dit onderwerp!

* Dit najaar komt mijn boek “Virtú en fortuna in Hillegersberg-Schiebroek – goede bedoelingen en bedenkelijke resultaten” uit.

Categorie: Lokaal