Doofpot-rapport HSL boven tafel

dinsdag 13 oktober 2009 - Vorige week stond in huis-aan-huisblad De Heraut een ingezonden brief met daarin genoemd een rapport waaruit hogere geluidswaarden zouden blijken. Dat rapport heb ik vandaag ontvangen. Bij deze online.

***Updated*** Het is een akoestisch rapport van de DCMR, de milieudienst van de Rijnmondgemeenten. De opdrachtgever zijn de voormalige gemeenten Bleiswijk, Bergschenhoek en Berkel en Rodenrijs. Die dus nu samen Lansingerland vormen. De inhoud mag daar bekend worden verondersteld. En daarmee bedoel ik zowel het college als ambtenaren als de raadsleden. U kunt het helemaal onderaan deze post downloaden.

Lees ademloos mee op bladzijde 15. De experts van de milieudienst schrijven:

"Uit de metingen blijkt dat door een HST aanzienlijke piekniveaus worden veroorzaakt. Naar onze mening is het dan ook niet terecht dat het piekniveau op geen enkele wijze bij de beoordeling van het door de HST veroorzaakte geluidniveau wordt betrokken.
Weliswaar heeft het Reken- en Meetvoorschrift Railverkeerslawaai 1987 (RMR '87) een aantal wijzigingen ondergaan en is, ten behoeve van de HST, een aparte categorie ontwikkeld. Maar er wordt geen rekening gehouden met het piekniveau.
Zoals eerder gememoreerd geeft het Bgs uitsluitend (voorkeurs)grenswaarden die zich richten op het maximeren van het equivalente geluidniveau. Derhalve is er in onze ogen sprake van een lacune.
Omdat aanpassing van het Bgs of de Rekenmethode thans niet in de lijn der verwachting ligt, zal als alternatief moeten worden gedacht aan extra maatregelen, om op die wijze alsnog een afdoende beschermingsniveau in de leefomgeving te kunnen realiseren."

Mijn eerdere opmerkingen over piekgeluid waren dus zo gek nog niet. Ik noemde het een blinde vlek, DCMR een lacune.

En op bladzijde 16:
"Vanuit het gezichtspunt van de effecten kan slechts aansluiting worden gezocht bij één enquête over effecten van geluid van de HSL. Dit onderzoek is uitgevoerd op 25 verschillende lokaties in Frankrijk in min of meer met de Nederlandse situatie overeenkomende omstandigheden. [...] Verontrustend is wel dat relatief veel van de ondervraagden (17%) ook na 3 jaar nog niet aan de hogesnelheidstrein gewend zijn terwijl in diverse onderzoeken is aangetoond dat gewenning zelden meer dan 1 à 2 jaar vergt. Dit kan mogelijkenwijs worden verklaard door het afwijkende geluid van de HSL dat vaak wordt omschreven als 'vliegtuiggeluid'."

En bladzijde 32:
"Totdat duidelijkheid is verkregen over de oorzaak van de verschillende rekenresultaten die optreden in Bergschenhoek, dient vooralsnog een voorbehoud te worden gemaak ten aanzien van de betreffende resultaten zoals die door het projectbureau HSL zijn berekend.
Met uitzondering van de resultaten voor enkele woningen in de gemeente Bergschenhoek, kan in het algemeen worden gesteld dat met de uitkomsten van dit nader onderzoek, de in het onderzoek van januari 1998 gerezen twijfels omtrent de modellering in voldoende mate zijn weggenomen. Wel zijn er nog enkele aandachtspunten met betrekking tot berekeningen met schermen en tijdens de uitvoering c.q. de bouw.
Zo is het opvallend dat het DCMR-model, gemiddeld genomen, net iets hogere geluidniveaus berekent bij de toepassing van schermen. Gelet op de landelijke discussie over de effecten van schermen bij spoorweglawaai, pleit dit voor het hanteren van een veiligheidsmarge bij het dimensioneren van schermmaatregelen.
Daarnaast dient bij de bouw van het tracé wel een vinger aan de pols te worden gehouden. Bij de berekeningen is er immers vanuit gegaan dat:
a. viaducten zodanig worden geconstrueerd dat er geen afstraling van elementen zal plaatsvinden.
b. schermen en tunnelbakwanden overeenkomstig de berekeningen, volledig absorberend, dat
wil zeggen niet reflecterend uitgevoerd dienen te worden.
Indien dit in de praktijk niet word gerealiseerd bestaat de mogelijkheid dat op een aantal locaties de voorkeursgrenswaarde niet wordt bereikt."

Zijn de viaducten zo geconstrueerd? Volgens eerder bericht waren ze buiten beschouwing gelaten? En is de tunnelbak reflecterend of absorberend uitgevoerd? Het eerste toch? In weerwil van DCMR's aanbeveling?

Ik zal binnenkort meer commentaar posten.

Bij mijn weten is dit rapport overheidsinformatie, en daarom maak ik het online beschikbaar. Mocht het vallen onder auteursrechtelijke bescherming, laat het weten, dan verwijder ik het zo spoedig mogelijk van deze site. Het document is een scan, maar doorzoekbaar, en teksten zijn kopieerbaar. Zoals altijd bij automatische tekstverwerking zit daar een foutmarge in.

***Update 14/10*** Er zijn mensen die schrikken van "doofpot-rapport". Dat was in reactie op de ingezonden brief in De Heraut. De gemeente zegt op haar website: "Veel mensen binnen onze gemeente hebben vragen over de HSL. We hebben alle vragen voor u op een rijtje gezet." In dat pakket zit niet dit akoestisch rapport. In de gemeentelijke "fact sheet" staan wel de bewoordingen zoals die gebruikelijk zijn van ProRail, en niet de opmerkingen van DCMR uit dit door de gemeente als opdrachtgever verrichte rapport.

In het verleden was dit rapport per pagina te koop bij DCMR, wat principieel werd geweigerd door sommigen, hoor ik. Anderen kregen het rapport gewoon van de gemeente. In de Heraut van 14 oktober staat een ingezonden brief: "Dit laatste rapport is "weggemoffeld" en het bestaan ervan werd nagenoeg "ontkend" aan burgers zoals ik die er naar vroegen m.b.t. de planschade- hoorzittingen. Veel later na de hoorzittingen, toen het geheugen bij sommige ambtenaren was ontwaakt, werd door de gemeente gesteld dat men dit rapport niet "per direct" op tafel kon leggen en men diep in het archief moest zoeken. Men wilde dit niet verstrekken, noch openbaar maken, ook niet in 2001. Nadien is de gemeente 100 procent passief gebleven.
Het bleek in 2001 wél bij DCMR tegen betaling per pagina te koop, dit heb ik niet gedaan; of bij de gemeente op te vragen. DCMR berekende/constateerde óók al veel hogere geluidsoverlast dan de minister paste."

Het is in ieder geval een openbaar stuk. Verder is de status wat onduidelijk. Er was immers al een akoestisch onderzoek verricht en toegevoegd aan het Tracébesluit. Dat was in januari 1998 beoordeeld door de DCMR. "Reden voor dit rader onderzoek is de bezorgdheid die bij de drie gemeentebesturen leeft over de gevolgen van de hogesnelheidslijn voor de omwonenden.", staat in de samenvatting.

Het was tot nu toe nergens online te vinden.

Verder staat in de gemeentelijke "fact sheet" iets over schadevergoedingen. Het lijkt mij vreemd dan niet dit rapport te noemen.

Weliswaar zit er een geschiedenis aan vast. In het verleden heeft ooit de Raad van State er een uitspraak over gedaan. Ik ontving per mail: "Het DCMR-rapport is te laat verschenen om er door de B-driehoek gemeenten (van toen) nog iets mee te kunnen doen in een beroepsprocedure bij de Raad van State." Was dat inhoudelijk of procedureel? In een andere e-mail staat: "Het is mij nog niet gelukt om een kopie van deze afkeuring door de Raad van State gericht aan de gemeente in handen te krijgen. Ik kan mij niet voorstellen dat alle aanbevelingen door de Raad van State zijn afgekeurd."

De uitspraak van de Raad van State zoek ik dus.

Het lijkt erop dat de 3B-gemeenten destijds gewoon een slag hebben gemist. Het DCMR-rapport kwam uit op 11 augustus 1998. In een brief van Minister Netelenbos aan de Tweede Kamer staat: "Op 15 april 1998 is het Tracébesluit Hogesnelheidslijn-Zuid vastgesteld. Tegen dit besluit konden belanghebbenden beroep aantekenen". De termijn daarvoor is 6 weken.

Hadden ze nou eerder gereageerd, dan had e.e.a. er anders uit kunnen zien. De brief gaat verder: "Op 6 september 1999 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State uitspraak gedaan op de ingediende beroepen. Daarbij is een aantal delen van het Tracébesluit Hogesnelheidslijn-Zuid vernietigd. Dit heeft tot gevolg dat voor de meeste van die delen nieuwe besluiten moeten worden genomen.
Voor zover deze nieuwe besluiten niet in overeenstemming zijn met het ontwerp-Tracébesluit Hogesnelheidslijn-Zuid van 31 oktober 1997 moeten eerst ontwerptracébesluiten worden opgesteld en ter inzage gelegd.
Voor zover deze nieuwe besluiten wel in overeenstemming zijn met het ontwerp-Tracébesluit Hogesnelheidslijn-Zuid van 31 oktober 1997, kan worden volstaan met het nemen van nieuwe tracébesluiten. Voor zover de nieuwe besluiten niet in overeenstemming zijn met het ontwerp-Tracébesluit Hogesnelheidslijn-Zuid van 31 oktober 1997 moeten eerst ontwerp-tracébesluiten worden opgesteld en ter inzage gelegd. Het Tracébesluit Hogesnelheidslijn-Zuid (aanvulling IV) bevat geen wijzigingen waardoor mogelijk (andere) belanghebbenden in een nadeliger positie zouden kunnen worden gebracht. Er behoeft derhalve geen nieuw ontwerp-tracébesluit in procedure te worden gebracht. [...]
Het Tracébesluit Hogesnelheidslijn-Zuid (aanvulling IV) ligt met ingang van 13 december 2000 tot en met 26 januari 2001 ter inzage. Gedurende de periode van terinzagelegging kunnen belanghebbenden beroep instellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State."

Ik zie trouwens dat archiefonderzoek onderdeel is van het geluidsonderzoek waarvoor anderhalve ton is uitgetrokken: "Het verrichten van archiefonderzoek naar de gang van zaken in het verleden bij de drie voormalige gemeenten Berkel en Rodenrijs, Bergschenhoek en Bleiswijk. Onderzocht wordt welke afspraken er zijn gemaakt en welke toezeggingen het Rijk heeft gedaan." Hallo, die mensen die daarbij betrokken waren (ambtenaren, raadsleden, wethouders) leven toch vast bijna allemaal nog? Hoe ingewikkeld is het om je archief op dit punt op een rijtje te hebben? Kost het geld om ze wat te vragen? Om je archiefdozen af te stoffen?

Nog even geduld, en het is allemaal te lezen op PolitiekActief.Net. Gratis.

Wie er een oordeel zou willen lezen over de gang van zaken: ik twijfel tussen "onwil" en "onbekwaam". Geef de gemeente het voordeel van de twijfel en houd het vooral op de vriendelijkste van de twee.

***Update 9/11/2009*** Vandaag heeft DCMR Milieudienst Rijnmond het Akoestisch onderzoek uit 1998 en een aanvullend rapport over het leefklimaat uit 1999 zelf online gezet. De link hieronder verwijst nu naar de verzamelpagina van DCMR.

Categorie: NatioEuro