Burgemeester Lansingerland informeerde raad onjuist over Bleizo

donderdag 5 september 2013 - Updated 10:55*** Zoals eerder op dit blog beschreven blijkt het samenwerkingsproject Bleizo (tussen Bleiswijk en Zoetermeer) uiterst risicovol. De Rekenkamer Lansingerland constateert dat het college van Lansingerland "de gemeenteraad te weinig inzicht" bood over het weerstandsvermogen dat nodig was om de risico's op te vangen. Dit straalt volledig af op de Lansingerlandse burgemeester, die Economische Zaken in portefeuille heeft als enige niet-wettelijke taak.

December vorig jaar beschreef ik Bleizo uitvoerig. Het was grond die eigenlijk weiland had moeten blijven, omdat het te kwalificeren is als "tussenpudding". Grond waar je verder niets op kunt ontwikkelen, en het ook niet moet willen proberen. Maar dat is natuurlijk niet besteed aan de grote ego's in Lansingerland. Er moest een Leisure Park komen (waaronder een Factory Outlet Center), een Podium (ontmoetingsplek, kantoren) en een Business Park (vooral Greenport). In de plannen werd gesproken van Olympische Spelen, een permanente Floriade, een pretpark met meer bezoekers dan andere pretparken in de omgeving, en dus ook dat Factory Outlet Center. Naast het kantorencomplex (waarvan Nederland een ruim overschot heeft) eigenlijk allemaal zwaar verliesgevende projecten. Zelfs de schaatsbaan Transportium heeft een link met Bleizo. Heeft u ooit ergens serieus gezien dat de strijd om de nationale schaatsbaan anders was dan tussen Thialf en Almere?

De wijze beslissing van de Provincie om de plannen van het Factory Outlet Center niet door te laten gaan zetten kwaad bloed bij onze bestuurders. De gemeente Lansingerland zette een tekst online die kan worden gelezen als een belediging. De PvdA Lansingerland wilde zelfs de democratisch gecontroleerde Provincie opheffen, en vervangen door ongecontroleerde samenwerkingsverbanden als de Metropoolregio. Nu de Rekenkamer nog afschaffen?

Opvallend aan het dossier Bleizo vond ik vorig jaar dat er drie elementen in ronddansen: Greenport, Rabobank, en de burgemeester van Lansingerland. Gezien de tamelijk onheilspellende uitkomsten van onderzoeken naar de haalbaarheid van de elementen van Bleizo is onduidelijk wat nou het belang van die organisaties en personen was om de beslissingen te nemen die ze namen. Van alle drie heb ik vorig jaar geprobeerd een profiel te schetsen. Het is namelijk erg vreemd dat de burgemeester, met zijn achtergrond en ervaring, deze rol speelt en speelde, en heb ik mijn twijfels over de objectiviteit in de besluitvorming gezien zijn netwerk richting Greenport/tuinbouw en Rabobank.

Tot nu toe schermde de gemeente ermee dat er immers weinig geld was uitgegeven aan Bleizo, en dat het dus wel meeviel. De Rekenkamer prikt door die stelling heen. De regeling Bleizo was risicovol, en is niet in staat zelfstandig voor die risico's op te draaien. Dat komt terug op de gemeenten Zoetermeer en Lansingerland, en het gaat dan om miljoenen.

Een paar punten uit het rapport:

* De gemeente reserveerde grond voor het Factory Outlet Center, die daardoor niet kon worden verkocht voor iets anders. De kosten daarvan zouden moeten worden gedragen door de rechtspersoon die voor Bleizo werd opgericht, maar er is niet voor gezorgd dat die dat kan betalen. Daar draaien de gemeenten dan voor op, en kan leiden tot een "miljoenen strop".

* "Het college en de gemeenteraad hebben begin 2008 op basis van onvolledige informatie, zonder marktonderzoek en onder hoge tijdsdruk, besloten om risicovol in Bleizo deel te nemen. Volledige informatie had het beeld kunnen geven dat dit een onverstandig besluit zou kunnen zijn."

* "Het college [heeft] de gemeenteraad te weinig inzicht geboden in de manier waarop het college berekende hoe groot de weerstandscapaciteit zou moeten zijn."

* "Ook is het college er ten onrechte van uitgegaan dat tegenvallers wel door meevallers gecompenseerd zouden worden."

Gezien de rol van de burgemeester van Lansingerland concludeer ik dat hij de Raad van Lansingerland onjuist heeft geïnformeerd. Hij heeft diverse taken in Bleizo, en was tot medio 2012 de voorzitter van de gemeenschappelijke regeling Bleizo. Dus het was niet zo dat het allemaal een beetje buiten hem om zo kon gaan. Het lijkt mij dat onomstotelijk vast is komen te staan dat de burgemeester van Lansingerland, als hij al kan aanblijven, moet worden beperkt tot "burgemeesterstaken". Was hij wethouder geweest: er zijn wethouders in Nederland om minder weggestuurd.

Hij is sowieso de enige "wethouder" die geen integriteitstoets kreeg, volgens mijn informatie.

Het is aan te raden om het voorzitten van de Raad over te laten aan een ander, geen vakportefeuillehouder met grote besluitvormingsbelangen, zoals in het dualisme uiteindelijk ook was bedoeld. Als iets duidelijk is in het verhaal van Bleizo (en vele andere dossiers) is dat de Raad van Lansingerland volstrekt niet kritisch is op het functioneren van het college.

Lees het rapport van de Rekenkamer, met een embargo tot middernacht 4/5 september 2013 (mail van de griffie). Dit artikel verscheen na verstrijken van het embargo. En bedenk dat op eigen initiatief van de Rekenkamer er nog een geheime toevoeging is. Daarin zal vast nog meer staan, en blijf dit blog volgen de komende weken. Klik hier voor het persbericht van de Rekenkamer.

Update 10:55: Er ontstaat redelijk wat pers over dit onderwerp.

AD/Rotterdams Dagblad: "Forse kritiek op burgemeester van Lansingerland, in onderzoek naar onverkoopbare hectaren grond." via Twitter

Lansingerland.info: "Waarom informeerde Burgemeester Raad onvolledig?"

RTV Rijnmond: "Lansingerland nam te grote risico's bij grondaankoop"

Binnenlands Bestuur: "'Onverstandig besluit' kost Lansingerland miljoenen"

3B-Krant: "Gemeente maakt fouten bij Bleizo"

Cobouw: "Miljoenenstrop dreigt voor Lansingerland"

Property NL: "Lansingerland stapte zonder marktonderzoek in Bleizo"

Coalitiepartijen in de Lansingerlandse politiek reageren naar verwachting. PvdA via Twitter: "Mooi dat @rekenmeester het uitstekende economische beleid van @lansingerland onderstreept.. Top van Nederland. Groei. Goed ondernemersloket"

Tja. Het is natuurlijk ook niet voor niets dat hier al die problemen spelen...

Categorie: Lokaal