N209: de plichten van de overheid

maandag 21 maart 2011 - Het maken van een geluidskaart door de gemeente Lansingerland was een goede eerste stap om knelpunten op te lossen. De N209 bleek een groot probleem. Maar de provincie is niet erg toeschietelijk om de eigen afspraken te volgen.

Overheden zijn altijd meer geneigd rechten op te eisen, dan plichten na te komen. De gemeente Lansingerland is daarvan een sterk voorbeeld, nu in project Caleido 60 woningen pal naast een gevaarlijke benzineleiding van Defensie worden neergepoot. Ondanks procedures betreffende gevaarlijke pijpleidingen, en adviezen om dan in ieder geval de woningen brandwerend te bouwen, lapt de gemeente dat aan de laars. Met de onzin-belasting WOZ zijn ze dan weer heel snel. "Veiligheid Voorop", noemen ze dat ook nog. En, hoewel er crisis is in de bouw, en landelijk de waardedaling gemiddeld 2% is, lijken de woningen in Lansingerland wonderbaarlijk veel duurder geworden. Volgens de gemeente dan. Soms wel met een halve ton per woning tussen 2009 en 2010. Dat is pervers, omdat de gemeente er slechts een paar tientjes per huishouden extra mee int, maar de inwoners een veelvoud teveel moeten betalen aan de staatskas via het eigenwoningforfait.

Dat de gemeente Lansingerland een geluidskaart heeft is vooral danken aan VVD-raadslid Edith Bal. Het had nogal wat voeten in aarde voor de gemeente "om" was. En uiteindelijk werd de geluidskaart gepresenteerd als "HSL Geluidskaart", terwijl de maker zei dat voor de HSL de uitwerking voorlopig was.

Niettemin ontstond een goed beeld van knelpunten op geluidsgebied voor de rest van de gemeente. Heel opvallend was de N209.

Wat zijn de verplichtingen van de overheid vervolgens? In de Europese Richtlijn Omgevingslawaai staan de plichten van de Nederlandse overheden beschreven. Overigens ook overgenomen in Nederlandse wetgeving. Zelf vind ik de Europese uitleg leesbaarder. Wat zijn de drie stappen? Lees artikel 1:

"a) vaststelling van de blootstelling aan omgevingslawaai door middel van geluidsbelastingkaarten volgens bepalingsmethoden die voor de lidstaten gemeenschappelijk zijn;
b) voorlichting van het publiek over omgevingslawaai en de effecten daarvan;
c) aanneming van actieplannen [...] op basis van de resultaten van de geluidsbelastingkaarten, teneinde omgevingslawaai zo nodig te voorkomen en te beperken, in het bijzonder daar waar hoge blootstellingsniveaus schadelijke effecten kunnen hebben voor de gezondheid van de mens, en de milieukwaliteit uit het oogpunt van omgevingslawaai te handhaven waar zij goed is."

Volgens de richtlijn moet de overheid zorgen dat "het publiek wordt geraadpleegd over voorstellen voor actieplannen, dat het vroegtijdig reële mogelijkheden krijgt voor inspraak in de opstelling en toetsing van de actieplannen, dat de resultaten van die inspraak in aanmerking worden genomen en dat het publiek over de genomen besluiten wordt geïnformeerd. Er worden redelijke termijnen gegeven waarbinnen voor elke inspraakronde voldoende tijd is."

Hoewel het publiek via de media wel eens op het verkeerde been wordt gezet zijn Europese regels weliswaar dwingend, maar geven ze ook vaak ruime marges. In dit geval hebben overheden tot 2013 de tijd.

De Provincie Zuid Holland maakte een aantal jaren geleden een inventarisatie. Een heel dossier erover is hier te vinden. In het zorgvuldig van de naam "Actieplan Geluid defintief" voorziene document lezen we:

"Volgens de EU-richtlijn Omgevingslawaai moet het actieplan gaan over prioritaire problemen. Hiervan is sprake als een relevante grenswaarde wordt overschreden. Die grenswaarde is in de Nederlandse wetgeving vertaald in plandrempel."

De N209 komt op de kaarten in de inventarisatie niet erg prioritair over. Dat komt waarschijnlijk doordat er puur is gekeken naar de geluidsbelasting van de wegen zelf. De Provincie is de zogenaamde "bronbeheerder" van het provinciale wegennet. Die moet data aanleveren voor de uiteindelijke geluidskaarten.

Omdat er geen sprake is van cumulatie is het niet erg interessant alleen deze kaarten te gebruiken voor de inspraak. Uiteindelijk moet er door de cumulatie worden gekomen tot een milieuclassificatie ("MKM"), bijv. "zeer slecht", "goed", of "zeer goed". Zie ook dit verslag van ervaringen. Gemaakt door dezelfde club als de Provincie inhuurde.

Niet de Provinciale bron-inventarisatie, maar de cumulatieve gemeentelijke geluidskaart laat die classificatie in kleur zien, en daar is dan ook te zien dat de N209 een veel groter probleem is.

En hoe reageert de provincie dan? Ik mocht een verslag inzien. Enkele punten:

* Volgens de Provincie gaan er te weinig voertuigen over de N209 heen om het prioriteit te geven. Dat was toch geen argument volgens de Provincie zelf bij de inventarisatie?

* "Gedeputeerde Staten heeft de keuze gemaakt dat indien geluidsreducerende maatregelen noodzakelijk zijn hiervoor in principe het aanbrengen van een dunne geluidsreducerende asfaltlaag wordt aangebracht. Andere maatregelen worden alleen overwogen indien hiervoor zwaarwegende argumenten zijn." Die asfaltlaag komt in 2013, en niet eerder.

* De N209 is een bestaande weg, en dan gelden andere regels dan bij nieuwe wegen. Pardon?

* "Provincie Zuid Holland is welwillend om realisatie van een geluidswal mee te nemen in het groot onderhoud van 2013 maar alleen indien de gemeente hiervoor de financiële middelen beschikbaar stelt." Dat ontslaat de Provincie niet van inspanningen als probleemeigenaar. Zo kunnen ze ook de HSL en Rotterdam Airport erbij halen als medeveroorzakers van de cumulatieve geluidsdruk.

* En de klapper: "grenswaarden worden vooralsnog niet overschreden. Het betreft hier een theoretische benadering." Ja, die kaarten in de provinciale inventarisatie, dat zijn realistische kaarten... Zie blz. 5: "Hoewel deze cijfers gebaseerd zijn op berekeningen geven ze een goede indicatie van de ondervonden overlast." Dat kennen we van de HSL-discussie. Vertragingstactieken om de verantwoordelijkheid te ontlopen. Denk eraan: de geluidskaart van Lansingerland toont zelfs 70 dB(A) op de N209.

* Er wordt gesproken over snelheidsverlagingen naar 50/60 km/uur. Op zich is dat te snappen, maar hoe realistisch is het dat de automobilist het nakomt. Je komt van de A12 af, en dan moet je 50/60 rijden. Met als enige reden dat de Provincie de eigen afspraken niet wil nakomen?

De omwonenden van de N209 willen terecht:

1) een (onafhankelijke) meting van de geluidsbelasting van de N-209 thv de woonkernen Bleiswijk en Bergschenhoek
2) een (onafhankelijke) meting van de luchtkwaliteit (stikstof en fijnstof) langs de N209 ter hoogte van de aanpalende woningen

En die meetresultaten willen ze ook zelf krijgen. Heel verstandig, want bij de HSL wordt er nogal wat met die cijfers gevioold voor ze in de rapporten komen. Ze omwonenden kunnen die onderzoeken niet zelf betalen.

De actiegroep van omwonenden wordt gelukkig begeleid door Edith Bal zelf. Als het goed is gaat nu wethouder de Paepe (Leefbaar 3B) opnieuw met hen aan tafel om verdere stappen te bespreken.

De kern van het probleem blijft: de Provincie speelt liever mooi weer, terwijl ze onwillig is om afspraken na te komen. En de omwonenden zitten nog jaren in de herrie.

Categorie: Lokaal