"De Toekomst van Lansingerland" bij KRO Brandpunt

zaterdag 16 april 2011 - UPDATED*** Vrijdagmorgen werd ik een uurtje geïnterviewd door de Aart Zeeman, en er werden thuis opnamen gemaakt. "De Toekomst van Lansingerland" is zondagavond op de landelijke televisie.

Tenminste, als ze er 5 seconden van overlaten, dan vind ik het al leuk. Dit blog is een leuke hobby, maar ik spreek niet namens een achterban. Ik ben een geamuseerd toeschouwer, niet een deelnemer van de lokale politiek. Ik had ze eerst gezegd (ja echt!) om een inwoner van Lansingerland te spreken die zelf rechtstreeks te maken heeft met de gevolgen van de gemeentelijke bouwcrisis. Maar ja, er ligt natuurlijk dat discussiestuk, mede gemaakt door de bloglezers. En toen ze hoorden dat Mark van Blankenstein mij op RTV Lansingerland aankondigde als "Wikileaks van Lansingerland", dat was blijkbaar een doorslaggevend argument. Omdat Gouda en nog een andere gemeente medewerking weigerden, ik zou het niet weten. Dom, trouwens, om dit soort problemen verborgen te willen houden. Ze filmden verder in Arnhem. Goed van jullie, Arnhem!

Enfin, ze filmden een uur, en ook nog bij mij thuis.

Foto: JS (klik op de foto voor grote versie met onderschrift)

Via Twitter vernomen dat ze eveneens met Gerard Bovens (PvdA) hebben gesproken, en met burgemeester Van Vliet. Zo is een mooi evenwichtige reportage mogelijk. Met een inwoner, de oppositieleider, en de burgervader.

Hoewel het uiteindelijk afhangt van de editor hoe ze naar schatting 3 uur materiaal uit Lansingerland, en 2-3 uur uit Arnhem, tot een informatieve reportage van een kwartiertje samensmeden.

Hier is de site van KRO Brandpunt, en na de uitzending zal het er wel online te bekijken zijn. Op de site van Brandpunt staat het Deloitte rapport van eind vorig jaar. De "Middelgrote fusiegemeente in het westen van het land" in dat rapport is Lansingerland.

Behalve lachen om de strapatsen van de gemeenten, en allerlei doemscenario's, hoop ik dat in ieder geval te zien is:

1. Gemeenten hebben dit deels over zichzelf afgeroepen. Vergelijkbaar met Icesave: de ene gemeente zette daar het geld neer, en de andere bij de Bank Nederlandse Gemeenten. De een nam te veel risico's, de ander minder.

2. De schuldvraag is verder niet van belang. Er ligt huiswerk bij de gemeenten. Zo moet Lansingerland a. goed op de centjes passen (lukt niet), b. afspraken maken met projectontwikkelaars (lukt niet), c. keuzes maken over het voorzieningenniveau (kerntakendiscussie is geploft).

3. Er dreigt voor Lansingerland fusie met Pijnacker Nootdorp al dan niet in combinatie met een aantal magere jaren als art. 12-gemeente (curatele van hogere overheden). Een scenario waarin we meer moeten betalen en minder krijgen. Of: nog meer moeten betalen, en nog minder krijgen. "Read my lips: no new taxes!"

4. De gemeente lukt het niet. Of het de politiek is, de bestuurders of de ambtenaren, het zal de inwoners worst zijn. Maar oplossingen moeten komen uit de bevolking, blijkbaar.

5. De opgave: a. er moet dit jaar een doorbraak komen voor bouwen in o.a. het bouwplan Wilderszijde. b. de Begroting 2012 moet sluitend zijn (curatele door tekorten = fusie met Pijnacker-Nootdorp).

Lees "De Toekomst van Lansingerland" en geef oplossingen door aan raadsleden, wethouders, burgemeester, ambtenaren. En als ze met smoesjes komen, zet het ff op de mail naar PolitiekActief.Net. Bijv. met het formulier hieronder.

=+=+=+=+=+=+

De burgemeester twitterde vanmiddag een soort "persmap". Met daarin een deel van de editie van Wegwijs van april 2011. Dat is een onafhankelijk tijdschrift over financiën.

In het eerste deel is te lezen dat de bouwcrisis heel erg komt door de Rijksoverheid. Is interessant als je burgemeester bent van een gemeente in problemen, maar voor de burger is er een ongedeelde overheid. Okay, de overheid heeft het deels veroorzaakt, maar ik ga er niet voor betalen. Los het op, alstublieft.

Vanaf blz. 11 zit er een reddingsplan in, dat op zich goede perspectieven biedt. Ik zag wel een rare omkering.

In 2005 heb ik in een analyse de woonmarkt opgebroken in de elementen die de kosten veroorzaken. Daaruit bleek dat je moderne, ruime, goed geïsoleerde, woningen kunt bouwen en verhuren voor 200 euro per maand. Een eengezinswoning kun je bouwen voor 1 ton. Dat heb ik laten checken bij het Ministerie van VROM, destijds.

Opvallend was dat bijna 100% van de huurmarkt op een of andere manier gesubsidieerd is. Geld van de belastingbetaler. Waarom? Omdat de huurwoningen zo duur worden verhuurd, dat de klant ze niet kan betalen. Dat zou logisch zijn, als het veel te luxe woningen zouden zijn. Maar dat is niet zo. Aftandse tochtige rijtjesflats kosten 400 Euro per maand. Al lang in de boekhouding afgeschreven. De klanten die daar wonen kunnen maar 200 Euro per maand opbrengen. Gevolg: 200 Euro per maand subsidie. En waarom? Omdat de woningbouwcorporaties "marktconform" willen verhuren. Afgemeten aan segmenten van de kopersmarkt, en de zakelijke markt. Even verzwijgend dat die niet in zulke krotten willen verblijven. En even verzwijgend dat door een inefficiënte organisatie en hoge salarissen de corporaties verslaafd zijn geraakt aan die hoge huren.

In het reddingsplan van Wegwijs wil men opeens de kopersmarkt laten rijmen met die dwaze huurmarkt.

Een bloglezer merkt op: "Wat ik wel miste was het verhaal dat wanneer het slecht gaat met de grondverkoop is dat slecht voor de bewoners, maar wanneer het goed gaat merken de bewoners daar niets van: zij betalen topprijzen voor Vinexhuizen. De winsten vloeien nimmer terug naar de bewoners."

Een ander opvallend iets in de discussie over "Eerlijk Wonen" was een mailtje van 30 september 2005: "Het is altijd zo dat de eigenlijke kostprijs door tenminste 1 van de partijen (meestal de ontwikkelaar of de grondeigenaar) wordt aangevuld/opgehoogd tot de 'marktwaarde'."

Maar goed, mijn plan uit 2005 om een aantal miljarden vrij te maken uit het niet meer subsidiëren, en het lager waarderen van allerlei gebouwen van overheidsvoorzieningen, heeft meer haken en ogen dan het actuele plan van Wegwijs. Een plan is geen plan als het niet uitvoerbaar is. En het plan van Wegwijs heeft alles in zich om snel in werking te worden gezet.

Zoals vaker, als onze burgemeester zelfstandig een stuk inbrengt, het is weer feestelijk!

***Update 17/4 15.00: Gerard Bovens (PvdA) twittert dat-ie niet in de uitzending zit: "Ewald van Vliet spreekt als Burgemeester van Lansingerland ook namens oppositie." Lijkt mij wat bizar als voorzitter van de raad van bestuur spreekt namens alle aandeelhouders en/of raad van toezicht over inhoudelijk beleid. De burgervader spreekt natuurlijk op Koninginnedag en 4/5 mei namens de hele gemeente. Maar in dit geval was er een plaats voor de oppositie die de burgemeester, noch ikzelf, kunnen vullen. Sander Smolders (GroenLinks) twittert half grappend, maar terecht, dat-ie de spreektekst wel even had willen zien.

Enfin, in verband met de machtsbalans heb ik aan Bovens de open uitnodiging gestuurd om zijn plan voor een grondbank uit de doeken te doen op dit blog. Zonder (al dan niet leuk bedoeld) commentaar mijnerzijds. Open podium, open uitnodiging. Bovens is nog jarig ook!

In de uitzending stelde de burgemeester zich op als slachtoffer. De toekomst zou best eens mee kunnen vallen. "Het kan vriezen en het kan dooien", begreep ik eruit. D66 uit Lansingerland op Twitter: "kan me overigens prima vinden in wat Ewald namens ons heeft gezegd. Burgemeester van ons allen." Dat belooft weinig goeds. In de uitzending, in de adviezen van de Rekenkamer, in het rapport van Deloitte/VNG (op de site van Brandpunt, zie Casusgemeente 3), is er duidelijk huiswerk voor Lansingerland. Van het grootste belang dat dat wordt opgepikt.

Brandpunt heeft een heel kort statement van de burgemeester online staan, dat niet in de uitzending zat. Daarin zegt hij dat het Rijk de opdracht heeft gegeven voor die woningen, en daarna de handen ervan af trok. En niet thuis geeft voor de risico's. Mijn reactie: maar als de gemeente had voorkomen dat al die gronden op de balans van de gemeente kwamen, omdat de risico's te groot zijn, dan waren de problemen ook minder geweest. Lansingerland heeft grotere risico's genomen dan ze zelf kon dragen.

Categorie: Lokaal