Video: Hogesnelheidslijn in Sneltreinvaart

zondag 29 januari 2012 - Morgen brengt VVD-Kamerlid Aptroot een bezoek aan Lansingerland. De Tweede Kamer heeft de sleutel in handen om de Minister zo ver te krijgen afspraken na te komen. Daarom een filmpje van 9 minuten met alles wat u wilde weten over het probleem en een deel van de oplossing. Welk Kamerlid gaat een motie indienen om de normen van het Tracébesluit te regelen?

De VVD Lansingerland organiseert maandagavond 30 januari om 20:00 in de Bibliotheek van Bergschenhoek deze informatieavond. Vorige week schreef ik daar al over op de HSL Telex.

Hier is een filmpje dat in 9 minuten de hele problematiek toont, en een deel van een oplossing:

Wat behelst nou die oplossing?

Die zit in twee delen:

1. Het aanpassen van trein en spoor zodat er zo veel mogelijk treinen kunnen rijden binnen de maximale geluidsnormen

2. Het vastleggen van de maximale geluidsnorm. Tot nu toe zei iedereen dat het 57 dB(A) was, maar het Ministerie zegt inmiddels dat het 70 dB(A) is (of 68 dB in de nieuwe dosismaat)

Hoe zit dat?

Het aanpassen van de treinen en de spoorlijn lijkt mij iets voor het Rijk en de exploitant om uit te vogelen. Hoeveel geld ze uit willen geven moeten ze zelf maar bepalen. Anders maken ze er maar een fietspad van. Willen ze 206 of meer treinen laten rijden per dag, zoals nu de bedoeling is (zie Afspraak is Afspraak) dan zal er vrij zeker een dak op de bak moeten, want de lijn is berekend op 184 treinen per dag.

Ze zouden bijvoorbeeld kunnen vaststellen dat de lijn nog niet is afgebouwd. Als ik de badkamer laat opknappen, en vervolgens is er geen warm water, dan voldoet die dus niet aan de specificaties. De HSL was gemaakt om 184 treinen op hoge snelheid per dag te laten rijden, en een zeer goed, goed of redelijk leefklimaat te behouden voor de omwonenden.

Wat krijgen we dan?

Dan wordt het stiller. Op dit moment veroorzaakt de HSL meer herrie dan het toegestane gemiddelde. De bedoeling van de exploitant is om de dienstregeling nog verder uit te breiden dit jaar, en meer treinen sneller te laten rijden. Door het vastleggen van de geluidsproductieplafonds uit het Tracébesluit kan er worden gehandhaafd op het nakomen van de afspraken. Dan is de leefkwaliteit zoals afgesproken in het Tracébesluit. Zie de kaarten in Afspraak is Afspraak. Daar zaten foutjes in, die heb ik inmiddels hersteld. Staat uitgelegd in het rapport, met excuses.

Hoe regel je die geluidsproductieplafonds

Tot nu toe was men van goede wil. Het begon al bij de behandeling van het Tracébesluit door de Raad van State. Noodzakelijk vóór met aanleg kon worden begonnen. Op blz. 42 van het Arrest uit 1999 staat:

"Ingevolge het Besluit geluidhinder spoorwegen geldt met betrekking tot de HSL-Zuid als de ten hoogste toelaatbare geluidbelasting een waarde van 57 dB(A). Eerst als deze waarde zal worden overschreden is de Minister gehouden tot nadere besluitvorming, waaronder het treffen van maatregelen."

En daar trok destijds de minister ook een flink bedrag voor uit, meer dan 90.000 euro per woning (zie artikel van afgelopen vrijdag).

Minister Eurlings schreef een brief aan de gemeente Lansingerland. Daarin schrijft hij dat hij de waarden van het Tracébesluit wil respecteren, ook al is daar geen plicht toe. En als die waarden worden overschreden, dan zijn aanvullende maatregelen nodig.

Een brief van gelijke strekking stuurt hij naar de Tweede Kamer.

De Tweede Kamer is er ook druk mee. Afgelopen vrijdag citeerde ik uit een oude nieuwsbrief van onze PvdA. Die schreven toen dat in de Memorie van Toelichting van de nieuwe wet zou komen dat de HSL-waarden uit het Tracébesluit ook de handhaafbare geluidsproductieplafonds van Swung zouden zijn.

Via deze overheidssite kun je de echte Memorie van Toelichting vinden.

En er staat niet in wat de PvdA verwachtte. Wel opvallend is deze vindplaats: een nota van Minister Huizinga van VROM naar aanleiding van de behandeling van de Wet Swung, met precies de tekst die de PvdA in de Memorie van Toelichting verwachtte:

"Voor de HSL-Zuid is het tracébesluit bepalend voor de hoogte van de geluidproductieplafonds. Door de strenge geluidseisen die golden bij de aanleg van de HSL-Zuid zijn de geluidsbelastingen van woningen langs de HSL-Zuid laag en dus worden ook de plafonds daar laag. Het werkelijke gebruik van de HSL mag niet leiden tot overschrijding van deze geluidproductieplafonds. Als er wel een overschrijding dreigt, zijn extra geluidbeperkende maatregelen mogelijk noodzakelijk."

Men was dus wel serieus van plan om dit te regelen. Dat wordt tamelijk dringend, gezien de beantwoording van Kamervragen, waaruit blijkt dat de Minister ook "gewoon" de geluidsnormen wil verhogen. Dat is natuurlijk veel goedkoper. Dat is geen slap verhaaltje. In een door het Ministerie geaccordeerd verslag staat:

"In de toekomstige wet Swung is voorzien in een ‘geluidplafond’. Dit plafond moet worden nageleefd door de beheerder. Hierdoor worden omwonenden beter beschermd dan in de huidige situatie. Bij wegen zal de maximale geluidbelasting 65 dB bedragen en ligt de voorkeursgrenswaarde bij 50 dB. Bij spoorwegen zal de maximale geluidbelasting 70 dB bedragen en ligt de voorkeursgrenswaarde bij 55 dB (deze waarden zijn in de nieuwe dosismaat Lden).

Op plaatsen waar langere tijd geen Tracébesluit is genomen wordt het bedoelde ‘geluidplafond’ 1,5 dB hoger vastgesteld dan de ‘thans heersende waarde’.

In de onderhavige kwestie heeft Minister Eurlings destijds echter aangegeven de voorkeursgrenswaarde van 57 dB(A)-etmaalwaarde te respecteren. Volgens de [huidige beleidsambtenaar] wordt het Tracébesluit van de HSL-Zuid in acht genomen bij de instelling van de geluidproductieplafonds. Voor de HSL-Zuid zal niet de heersende waarde bepalend zijn. Op basis van dit plafond kan vervolgens geconstateerd worden waar de overschrijdingen zijn en welke doelmatige maatregelen noodzakelijk zijn."

Dat wijst op weinig goeds. 57 dB(A) heet nu 55 dB en wordt alleen aangeduid als "voorkeurswaarde". En zoals geconstateerd is er precies 0 euro beschikbaar als je een doelmatigheidstoets doet.

Wat is dan de oplossing?

Terug naar de nieuwe Memorie van Toelichting. Opvallend: onder 3.2.6 staat dat voor de HSL geen saneringsplicht zal gelden. Dat is dus wanneer je boven 68 dB uit komt. Teruglezend komt dat omdat voor de HSL bij algemene maatregel van bestuur een geluidsplafond vastgesteld kan worden. Zie daarvoor ook Onderdeel X, artikel 11.45 lid 6.

"Zo is het voornemen om ook te bepalen dat voor wegen en spoorwegen waarvoor bij de inwerkingtreding van de nieuwe regels al een tracébesluit is genomen, wordt uitgegaan van de geluidproductie zoals deze zal zijn inclusief het geluideffect van de in het tracébesluit opgenomen maatregelen."

Dat is een aanknopingspunt. Ik heb wat navraag gedaan en het is niet ongebruikelijk dat het parlement vraagt om een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Als liberaal heb ik er enigszins wat moeite mee, omdat ze bedoeld zijn om de regering zelfstandig regelgeving te laten invullen, en niet alles langs het parlement hoeft. Als je dan als parlement weer op die stoel gaat zitten, schiet je je doel voorbij. Maar in dit geval is het te overwegen, omdat het blijkbaar iets repareert wat de Kamer is vergeten, of nog moet doen, van plan was te doen.

Het parlement kan vragen om die AMvB met een motie. Normaal is dat niet erg sterk, het is alleen een wilsverklaring. Echter, de minister en haar voorgangers, de Tweede Kamer onderling en in overleggen met ministers, en de Raad van State hebben zich in gelijke zin uitgelaten: ze wilden de waarden in het Tracébesluit respecteren.

Welk Kamerlid gaat die motie indienen?

Categorie: NatioEuro