Desperately holding on to it all

woensdag 4 april 2012 - Updated*** Vorige week was het raadsdebat met de fractie Neeleman over zijn aanhoudende vragen over integriteit. In het debat viel het woord corruptie, tot schrik van de raadsleden. Het debat verliep vrij goed, en het werd niet de vertoning die het had kunnen worden. Toch kan de raad beter op het college letten dan elkaar bevragen. Van wie is die holding die aan vermogensbelegging doet?

De titel van dit artikel is uit "Shot in the Dark", van Within Temptation. Hier de clip.

Je kunt beter door de halve Amsterdamse grachtengordel worden beticht van het aanzetten tot discriminatie, dan het college van Lansingerland bevragen op belangenverstrengeling. In het ene geval mag je broodjes kroket eten in het Catshuis, en in het andere geval moet je je excuseren voor dat je gewoon je werk als volksvertegenwoordiger doet.

Mijn vermoeden van dat het een vertoning zou kunnen worden werd versterkt door het ontbreken van openbare stukken. Raadslid Neeleman hield zich goed staande. Dat gaat steeds beter, door de stoomcursus raadswerk die hij van zijn collega's krijgt. En als hij steeds onderwerpen blijft agenderen die in de samenleving leven, waar de anderen falen, kan het college vanaf 2014 rekening houden met wie weet vijf Neelemannen in de raad.

De PvdA had alleen een discussiestuk naar de fractievoorzitters gestuurd per email. Als het college de volgende keer iets te bespreken heeft, en dat alleen eventjes op de mail naar de fractievoorzitters stuurt, wat zegt de raad dan? Iets anders, neem ik aan. De griffie heeft hier een steek laten vallen. Voor raadslid Neeleman geldt het adagium uit Animal Farm: "All animals are equal, but some animals are more equal than others".

In dat PvdA-discussiestuk, bij deze online, wordt overigens een cruciaal punt aangesneden. De PvdA vindt het raar dat het college, en vooral de bouwwethouder, de eigen onschuld moet bewijzen. Waarbij wordt uitgegaan van wantrouwen. "Rode lijn in zijn verhaal is dat portefeuillehouder de mogelijkheid zou hebben om zijn bedrijf te laten profiteren van zijn wethouderschap. Dat zal volgens de fractie Neeleman dus wel gebeurd zijn, dus bewijst U, college, maar dat dit niet het geval is."

De PvdA weet dan weer niet wat de bron is van de door Neeleman gebruikte formuleringen. Vergelijk het met deze tekst:

"Het vermijden van elke schijn van belangenverstrengeling is wat in dit geval onvoldoende heeft plaatsgevonden. Bij de vertegenwoordigers van de gemeenten bestond de indruk dat u als adviseur van [een burger] bij het gesprek van 27 januari 2011 aanwezig was. Deze indruk is door u tijdens dit gesprek onvoldoende ontkracht waardoor de beeldvorming in takt is gebleven en daarmee ook de schijn van belangenverstrengeling."

Was getekend, onze burgemeester, aan het adres van dhr. Neeleman. Die gewoon als volksvertegenwoordiger een burger bijstond. Vanuit de Gemeentewet mag je niet bedrijfsmatig van twee walletjes eten, maar daar is hier geen sprake van. Achteraf werd Neeleman verweten iets te hebben gedaan wat hij niet heeft gedaan, maar wel de indruk te hebben gewekt. Dat leverde de al eerder op dit blog genoemde onterechte berisping op. Verwijzend naar een gedragscode voor raadsleden, die pas twee dagen na de berisping in werking trad. Een hele grote stap. Iets groter nog, en net zo ongebruikelijk, als een raad die een lid bevraagt over zijn motivatie.

En als die mores, omkleed met sancties, door de burgemeester aan een volksvertegenwoordiger worden opgelegd, dan is het toch niet vreemd als ook het college op gelijke wijze wordt behandeld door die volksvertegenwoordiger. Dat de PvdA die mores ter discussie stelt, en indirect de burgemeester bekritiseert, dat kan ik mij voorstellen. Het moet in het politiek bestel voor de betreffende personen wel een beetje leefbaar blijven.

Ook later in het debat werden allerlei begrippen uit het staatsrecht vermengd met begrippen uit de politicologie, en raken een aantal raadsleden in de knoop met cirkelredeneringen. Het CDA heeft het meest heldere standpunt. Het is gevaarlijk als raadsleden elkaar de maat gaan nemen. GroenLinks en D66 tonen zich het meest liberaal. De VVD heeft een standpunt dat lijkt op "we zijn liberaal, maar nu even niet". Wel vrijheid van meningsuiting, zo lang er maar gedachtenpolitie is. Op hun website proberen ze dat uit te leggen, met zo veel spel-, grammatica- en stijlfouten dat je bijna een inburgeringscursus zou aanraden.

Het probleem zit hem denk ik erin dat bij de volksvertegenwoordigers allerlei vragen uit de samenleving binnenkomen. Ook vragen over het handelen van leden van het college. Die vragen moet je een beetje intact laten, zodat duidelijk is wat de motivatie is van de vraag. Hoe kun je een college bevragen op integriteit zonder een hint dat er twijfel over is?

Als er gedachtenpolitie zou zijn, dan zou de premisse achter een theorie ter discussie kunnen komen. In de politiek kun je van alles als beginsel of uitgangspunt aanhouden. Bijv. "De banken zijn de schuld van de eurocrisis", of "De mensen maken de aarde kapot", enz. Neeleman zei dat hij corruptie vermoedt. Grote schrik onder de raadsleden, maar uiteindelijk is dit niet meer dan een premisse.

Zelf leg ik de lat heel laag. In 2006 heb ik geprobeerd in een paper uit te werken dat goede bedoelingen ook niet per sé tot goed beleid leiden. Van mij mag een bestuurder best "stout" zijn, zo lang het maar een beetje transparant is. Wie een omelet wil maken moet eieren breken, en als je ook nog over eieren wil lopen, is schraalhans keukenmeester. Zoiets?

En al eerder lieten raadsleden merken dat ze graag hebben dat de hele raad vertrouwen heeft in het college. Dat kan voorkomen, maar gebruikelijk is dat een aantal oppositieleden in een vertegenwoordigend orgaan helemaal geen vertrouwen hebben in het dagelijks bestuur. Het kan zelfs gebeuren dat leden van de coalitie helemaal geen vertrouwen hebben in het bestuur. Maar uiteindelijk blijkt alleen uit de stemuitslagen of dat vertrouwen er in meerderheid is, en dat is genoeg.

Het is dus ook niet zo dat raadsleden of collegeleden met allerlei bewijs aan moeten komen. Dat al dan niet moet leiden tot een motie van wantrouwen. Raadsleden bevragen het college, en het college moet vertrouwen uitstralen, transparant zijn.

Neeleman stelde dat de raad er veel te weinig aan heeft gedaan om integriteit aan de orde te stellen. Een terechte bewering, want hoewel er al sinds 2007 een gedragscode voor het college is, werd er pas na vragen van raadslid Neeleman en daaropvolgende suggesties van D66 werk van gemaakt. Niemand stelde er ooit vragen over, wat de PvdA vergeleek met "je stelt ook geen vragen over zout strooien in juli".

Was er dan geen aanleiding om vragen te stellen? Ik vond referenties aan Den Uil Holding BV. Opgericht in 1993 door een man met dezelfde voor- en achternaam als onze bouwwethouder en dezelfde geboortedatum.

Doelstelling van het bedrijf is: "Het beleggen van vermogen in onroerende zaken, effecten en andere vermogenswaarden en het beheren en exploiteren daarvan, alsmede het deelnemen in, het financieren van, het zich op andere wijze interesseren bij en het voeren van beheer over andere ondernemingen, alles in de ruimste zin."

Volgens de openbare gegevens van de Kamer van Koophandel nam het bedrijf deel aan een ander (niet genoemd) bedrijf in 2008 en 2009.

Het is een actief bedrijf. De jaarrekening over boekjaar 2010 is gedeponeerd op 25 mei 2011. De financiële vaste activa bedragen 1.271.674 euro en het eigen vermogen is ongeveer 1 miljoen euro. De post vorderingen verdubbelt sinds 2008 jaarlijks van 21.000 naar 43.000 naar bijna 100.000 euro in 2010.

Dan mag raadslid Neeleman toch wel verwachten dat bijv. de PvdA daar eens een vraag over stelde in 2008 of 2009? De raad wist het toch wel? De ChristenUnie stelde in het raadsdebat dat het BING rapport volledig was over het handelen van de bouwwethouder. Natuurlijk moeten we er dan van uitgaan dat Den Uil Holding BV van een heel ander iemand is. Want het staat niet in het BING rapport. En er staat helemaal niets over op de hele gemeentelijke website.

Is het college nou transparant over alle bedrijfjes die ze hebben, of niet? Hoeveel tijd besteden ze eigenlijk aan het besturen van onze mooie gemeente?

Commentaar is welkom!

***Update 23:30: Een bloglezer veronderstelt dat de constatering van de holding ook belangenverstrengeling inhoudt. Dat is niet zo. Op de eerste plaats zou moeten worden vastgesteld dat het inderdaad om een lid van het college van Lansingerland gaat. Op de tweede plaats betreft het alleen een melding over transparantie, in de context van de beweringen in de raadsvergadering van 29 maart 2012. Volgens mij schrijf ik nergens een negatieve kwalificatie over de bouwwethouder, en dat moet ook niet worden gelezen.

Hieronder is een gedeelte van de raadsvergadering van 29 maart 2012 te downloaden. U heeft daarvoor torrent-software nodig, bijvoorbeeld uTorrent.

Categorie: Lokaal