Bestuurders te druk in de eigen tijd

woensdag 30 oktober 2013 - Updated*** De oorzaak van de financiële problemen ligt deels in de bouwcrisis, maar ook in besluiten die in het verleden zijn genomen. In de integriteitsdebatten gaat het vaak om de suggestie van kwade wil, maar misschien moeten we er drukke nevenbezigheden aan toevoegen. Wat weten we van Parkzoom, bijvoorbeeld?

Voor de PvdA in de 3B-krant is het simpel: "Die bouwopgave is ons door de strot geduwd door het Rijk, we móesten. [...] PvdA Lansingerland ziet de OZB-verhoging niet als enige middel om het gat in de begroting te dichten. [...] We willen ook andere mogelijkheden bekijken, waaronder lenen van het Rijk tegen een lage rente."

Bloglezers weten dat dat niet allemaal klopt. Er is veel gebouwd, op een paar duizend woningen na, die niet de enorme afschrijvingen en gemeenteschuld kunnen verklaren. Lansingerland kreeg miljoenen bonus. En de gemeente zou eens wat meer vaart kunnen maken met het snijden in eigen vlees. OZB-verhoging levert slechts tonnen op, terwijl aan de lopende band miljoenen kunnen worden gevonden in de begroting, of als korting uitgedeeld aan bedrijven. Wij kunnen wel tegen een lage rente willen lenen van het Rijk, de mogelijkheid om meer te lenen is niet echt een stimulans de begroting uit te mesten.

We hoeven niet eens zo ver terug te kijken om te zien waar onze problemen vandaan komen. Kijk eens in de Begroting 2014-2017 op blz. 115. Daar staat een lijstje "risicogebeurtenissen". Er staat 2x Wilderszijde (grondaankopen nog in 2007, besluit tot uitbreiding woningbouw in 2008), 1x Westpolder (VTA-kosten, wat staat voor de apparaatskosten om het plan te kunnen maken en uitvoeren, de kosten voor voorbereiding, toezicht en administratie), locatie De Man in Oudeland (project Oudeland duurt tot 2040, loopt niet goed, en een groothandel krijgt veel korting op bouwgrond), 2x rentekosten van de leningen (die mede stijgen door oplopende investeringen buiten grond), 1x Bleizo (ook niet uit een grijs verleden, maar wel blijkbaar voor 95% zeker dat het geld kost).

En we zien 2x Parkzoom 3. Wat we moeten weten van Parkzoom 3 is mooi samengevat in het BING-rapport, dat na veel tegenwerking door de Raad uiteindelijk werd geschreven over de toenmalige wethouder Projecten, die prompt vertrok. Ik wil het hier niet hebben over integriteit, maar over "waar is mijn geld naartoe". Op blz. 30 staat over het centrumplan van Bergschenhoek:

"Rabo Vastgoed heeft de ontwikkeling voor haar rekening genomen, inclusief deficit. Als tegenprestatie verkreeg Rabo Vastgoed daarvoor in ontwikkelingsgebied Parkzoom 3 een bouwontwikkelingsrecht (of: bouwclaim) om met de daar te behalen ontwikkelwinsten het verlies op het Centrumplan te compenseren. Doordat Bouwfonds later een dochter werd van Rabobank, nam zij dat bouwontwikkelingsrecht over. [...] Ondanks dat het gebied Parkzoom nu gelet op de economie niet te ontwikkelen valt, gaat Bouwfonds vanwege gemaakte afspraken wel van start met het Centrumplan."

In Parkzoom 3 werd een gezondheidscentrum gevestigd tegen een aantrekkelijke grondprijs. Daarbij was het bedrijf van de oud-wethouder betrokken. BING schreef daarover op blz. 51: "Naar onze mening is het voorstelbaar dat er later vragen c.q. twijfels zijn gerezen over de totstandkoming (en de hoogte) van de grondprijs en zijn wij van mening dat de schijn van belangenverstrengeling daadwerkelijk is ontstaan, nu gebleken is dat de grondprijs mede is bepaald door het grondmodel dat is ontwikkeld door zijn architectenbureau en betrokkene zich als bestuurder niet aantoonbaar afzijdig heeft gehouden van deelname aan beraadslaging en besluitvorming over dit dossier in bestuurlijke gremia (stuurgroep Projecten en college)."

Dat is niet het hele verhaal. En ik ga de puzzel nu niet helemaal oplossen, alleen een nieuw stukje leggen. Eerder stelde ik, mede ondertekend door o.a. mensen van Nieuwe Democraten Lansingerland en onafhankelijk raadslid Neeleman, vragen over werkzaamheden die onze burgemeester verrichtte in een project dat startte op een moment dat de burgemeester bijna begon in Lansingerland, tot in juli 2008: de verkoop van het kabelbedrijf van Westland, CAIW, aan Bouwfonds. Dat was een groot geheim tot januari 2008, volgens het AD. Gemeente Lansingerland zegt dat in Lansingerland zowel college als raad daarvan op de hoogte waren, en dat het was gemeld bij het aantreden. In Westland wist de raad het niet. Volgens gemeente Lansingerland ging het niet om bedrijfsadvisering, maar om "advieswerk verkoop CAIW". Onze burgemeester kwam hier in september 2007, en werkte tot juli 2008 ongeveer 60 uur in zijn eigen tijd. Dus om 5 uur 's middags legde hij zijn ambtsketen af, dan begon zijn eigen tijd, en ging hij advieswerk doen, stel ik mij zo voor. Of wanneer hebben burgemeesters eigen tijd, behalve in Lansingerland op zondag? Hij ontving volgens Lansingerland geen financiële vergoeding voor zijn advieswerk in deze deal van 110 miljoen euro. Voor wie werkte hij eigenlijk? Voor de gemeente Westland? Voor zichzelf? Voor Bouwfonds? Voor CAIW? Wie controleerde zijn functioneren? College en raad van Lansingerland?

Een cruciaal moment in de verkoop van CAIW was de intentieverklaring. Op de site van Midden-Delfland staat een memo:

"De genoemde investeerder is Bouwfonds Investment Management BV (BIM, Bouwfonds), handelend onder de naam Bouwfonds Asset Management, te Hoevelaken, een volledige dochteronderneming van Rabobank. Bouwfonds heeft een groot aandeel in de vastgoedmarkt in Nederland. Ter verdere uitbreiding en diversificatie van de activiteiten zoekt men, voor beleggers als pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen, nu ook naar investeringsmogelijkheden in andere onroerende zaken dan 'echt' vastgoed, waaronder (glas)kabelnetwerken. Deze nieuwe investeringen worden ondergebracht in het RaboBouwfonds CommunicationInfrastructurefund (RBCIF). De aankoop van CAIW is de eerste investering van dit fonds. De Regeling CAIW heeft, door ondertekening van de koop/verkoopovereenkomst op 22 januari jl., alle bezittingen – panden, kabelnetwerken en de aandelen van CAIW Holding – per 1 januari 2008 (de effectieve datum) verkocht aan Bouwfonds Investment Management B.V. Met ingang van de effectieve datum is de exploitatie van de panden, kabelnetwerken en het bedrijf voor rekening en risico van Bouwfonds."

De burgemeester werkte dus gratis en voor niets met een volle dochter van Rabobank, en vanaf 1 januari 2008 was CAIW niet meer van de gemeente Westland.

Het memo gaat verder: "Het bod heeft het Bestuur van de Regeling CAIW aanleiding gegeven om met de biedende partij vertrouwelijk en exclusief verder te onderhandelen op basis van een op 23 oktober 2007 ondertekende intentieverklaring. De onderhandelingen, aan de zijde van de Regeling ondersteund door verkoopadviseur Kempen en Co, hebben geresulteerd in een op 19 januari jl. genomen besluit tot verkoop van alle bezittingen van de Regeling, waaronder de aandelen van CAIW Holding B.V. De bewuste koop/verkoopovereenkomst is op 22 januari jl. door partijen ondertekend."

En dat stond dus op 24 januari 2008 in het eerder genoemde artikel in AD.

Die datum van 23 oktober 2007 is voor Lansingerland ook cruciaal. Terwijl de burgemeester in het geheim bijkluste met een deal met Rabobank/Bouwfonds, werd hier een contract met Rabobank/Bouwfonds voor Parkzoom 3 gesloten.

Dat staat in een besluitenlijst van Burgemeester en Wethouders, zoals die ook op de site te vinden zijn. Maar daar is de oudste uit januari 2009. En deze is van 23 oktober 2007. Ik begreep dat de passage die ik wil gebruiken openbaar is.

Even de setting, zoals beschreven:

"Vergadering van burgemeester en wethouders d.d. 23 oktober 2007. Bespreekstukken B&W. Aanwezig: Dick van Vliet, Naushad Boedhoe, Werner ten Kate, Hans de Rijke
Afwezig: Jan den Uil
Voorzitter: Ewald van Vliet"

De eerder genoemde wethouder, waar het BING-rapport over ging, was er dus niet. Punt 10 van de agenda: "Realisatieovereenkomst met Rabo Vastgoed voor de gronden in Parkzoom 2 en 3. Besloten is in te stemmen met de realisatieovereenkomst met Rabo Vastgoed ten behoeve van de gronden in Parkzoom 2 en 3 gedeeltelijk en de verkoop van de daarbij behorende gronden."

Los van of de burgemeester zich niet had moeten verschonen van deelname, kunnen we ons de vraag stellen of er in die vergadering voldoende kennis en scherpte aanwezig was om dit besluit, met oog voor de toekomst, te nemen? Zat men niet ook met andere dingen in het hoofd, die in de eigen tijd plaatsvonden?

Update 31/10, 8:45: Paar passages toegevoegd, nadruk op volle dochter Rabo, en melden dat ná 1 januari 2008 CAIW helemaal los was van Gemeente Westland. Voor wie werkte burgemeester ná 1 januari 2008 in zijn eigen tijd?

Categorie: Lokaal