Fortuinlijke gevoelens over HSL-berichtgeving

maandag 15 september 2014 - Vorige week berichtte ik met verwijzing naar openbare stukken over dat het Rijk niets wil doen aan de herrie van de HSL. In de marge daarvan een opmerking dat ons college nog net zo wordt gepiepeld als vóór de verkiezingen. Dat vond het college blijkbaar niet leuk. En ze stuurden een klaagbrief naar een aantal raadsleden met mijn naam erin over de gevoelens van de wethouder.

Vorige week hoorde ik dat er een geheim overleg was geweest over een brief van het Rijk. Over dè brief, de brief die je wist dat ging komen, waarin stond dat inderdaad de HSL meer herrie maakt dan beloofd. Tot nu toe was het steeds: "er rijden tijdelijke treinen", "we gaan nog aanpassingen doen", "we gaan opnieuw meten", "TNO en DCMR meten wat anders, dus dat moeten we eerst uitzoeken", "TNO en DCMR zijn het eigenlijk toch eens, maar we gaan een pilot doen", "pilot is uitgesteld", "opnieuw meten", "wind waait", enz. Nu dan eindelijk: er is geen oplossing (behalve dan minder treinen, dak op de bak, langzamer rijden). En die oplossingen komen niet voor in de stukken.

Ik heb daarom een mailtje rondgestuurd naar mensen die meer konden weten, immers, de besproken brief had ik niet, en ik kan niet iets op het blog zetten zonder enige onderbouwing.

Toen bleek 1. dat er meer mensen op de hoogte waren (hoewel nog steeds een beperkte groep vanwege de geheimhouding) en 2. dat een brief van (zo werd bevestigd) gelijke strekking gewoon op de site van de Tweede Kamer stond.

Dat maakte het allemaal nog veel gekker. De gemeenteraad had vergaderd over een concept-brief die al geen concept meer was, en waarvan niet werd gewacht op antwoord. Niettemin is, naar verluid, de gemeenteraad van plan morgenavond, weer in het geheim, een antwoord te sturen. Hoe breed dat antwoord wordt gedragen door de bevolking, gemeentelijke experts, enz., is dus zeer de vraag.

Vorige week is die openbare brief aan de Tweede Kamer besproken op het blog, en niet het stiekeme concept. Waarbij mijn lof uitgaat naar de ambtenaren van het Rijk, ere wie ere toekomt. Zó doe je dat! Dat onze gemeenteraad, ons college, en onze ambtenaren dat spelletje niet doorzien, daar kunnen we minder lovend over zijn.

Nog straffer werd het op donderdag. Toen liet de gemeente een persbericht uitgaan, reagerend op de brief van het Rijk. Was dat dan een antwoord? Namens wie is dat persbericht opgesteld? "De gemeente" en de stichting Stop Geluidsoverlast HSL. Wat voor brief gaat "de gemeente" morgen dan nog opstellen in geheimhouding richting het Rijk?

Enfin, in het persbericht is sprake van "voorkeursgrenswaarden". Dat hoort bij de spin van de Rijksambtenaren. Die willen wegblijven van de harde afspraken die zijn gemaakt met de voormalige gemeenten Bergschenhoek en Berkel en Rodenrijs, de toezeggingen door Minister Eurlings, en de inmiddels in de wet opgenomen geluidscontouren van de HSL. Zie het overzicht "Afspraak is Afspraak".

Door de term "voorkeursgrenswaarden" suggereren ze dat 57 dB(A) een streefwaarde is.

Niet zo. Laten we gewoon eens kijken in het arrest van de Raad van State. Dat bepaalde het go-moment destijds. Als toen de rechter niet was overtuigd, dan had de HSL er niet gelegen.

Als je infrastructuur wil aanleggen dan moet je streven naar een goed leefklimaat voor de omwonenden. Zie de tabel onderaan blz. 44. Zo kwamen ze dus aan die 57 dB(A). Op een aantal plaatsen ga je dat niet halen, of wordt het te duur, dus daar kunnen "hogere waarden" voor worden bepaald. Dat is een hele procedure met inspraak, beroep, enz. Je kunt niet tevoren zeggen: "het wordt haast overal 57 dB(A)" en vervolgens zeggen "o nee, toch niet, er komen 633 woningen alsnog in de herrie."

Het probleem met de HSL is dat de afspraken over de aanleg niet zijn nagekomen, zie onderaan blz. 45 van het Arrest. De geluidsschermen zijn niet zo dat de geluidsbijdrage "verwaarloosbaar" is. Als ik iets door een aannemer laat aanleggen, en die maakt een fout waardoor de buren overlast hebben, dan moet de aannemer dat oplossen. Ik laat de buren er niet mee zitten.

Bovendien komen in het hele arrest, zie bijv. blz. 82, berekeningen voor op punten langs de lijn waaruit blijkt dat er minutieus is gerekend aan de geluidsbelasting van de lijn.

In eerder genoemd "Afspraak is Afspraak" link ik naar een interactieve kaart die ik maakte met rekenwaardes van de HSL, die staan op een cd die ik ooit in mijn brievenbus vond. Link hier. Afspraken met de gemeenten Bergschenhoek en Berkel en Rodenrijs over geluidscontouren staan in deze kaart. Allemaal te vinden in "Afspraak is Afspraak".

Het is niet het Reken- en Meetvoorschrift, door het Rijk nu in onderzoek omdat dat niet zou kloppen, maar de inputwaarden van de isolerende werking van de geluidsschermen die niet deugen.

In de brief aan de Kamer staat iets over de geluidsmaatregelen, dat die niet goed zouden werken. We moeten aannemen dat dat is inclusief de pilotmaatregelen. Dat is ook zo'n voorbeeld van "piepelen". In januari 2011 had het Rijk een rapport binnen van Lloyd's Rail Europe, gebaseerd op een bureaustudie van TNO uit najaar 2010. Op blz. 31 staat een tabel waaruit al blijkt dat bijv. raildempers erg duur zijn (500 euro per strekkende meter), en nauwelijks geluidsreductie opleveren (één ster). Deze rapportage werd pas in oktober 2011 vrijgegeven. Niettemin ging de voorganger van wethouder Fortuyn in augustus 2011 op de koffie bij het Ministerie om te praten over een pilot. Niet dat ook maar iemand tegen de beste man zei dat het zou uitlopen op niets. Welnee: vertraging was toen het doel. Een pilot, met uitstel als doel. En ons college wist niet beter.

In dat Lloyd's rapport staat nog veel meer interessants, zoals dat de geluidsmaatregelen gericht zijn op hogesnelheidstreinen, en dat deze anders werken bij gewone treinen.

Maar goed, terug naar het hoofdonderwerp. Met de wet Swung zijn per juli 2012 geluidsplafonds vastgesteld. Wat is daarvan de definitie: "Een geluidproductieplafond geeft de toegestane geluidproductie (geluidwaarde in Lden) vanwege een weg of spoorweg aan. Geluidproductieplafonds gelden op referentiepunten langs wegen en spoorwegen."

De 57 dB(A) is het geluidsplafond bij de HSL, behalve op plaatsen waar destijds hogere waarden zijn afgesproken. Dat heb ik vorige week op het blog maar weer eens uitgelegd, Achteraf die waarden aanpassen is (als het al toegestaan was) op zijn minst onbehoorlijk bestuur. Maar kan ook gezondheidsproblemen opleveren door het matige of slechte binnenklimaat dat ontstaat. Een normaal gebruik van de tuin wordt aangetast.

Dat geheim proberen te houden, en via geheimhouding meegaan in vertragingstactieken van een andere overheid, is nog veel onbehoorlijker.

Maar wiens gevoelens zijn er gekwetst? Die van de wethouder, zo blijkt uit een brief van 12 september. Dat behalve raadsleden anderen op de hoogte waren van het geheime torentjesoverleg en daarover spraken in sportkantines, op het schoolplein en op de spaarzame terrassen in onze gemeente is volgens de gedachtenpolitie tot daar aan toe, maar dat ik (twee maal mijn naam) op een blog sprak over het geheime overleg, en citeerde uit een openbare brief, dat is een schande! Nou de wethouder stelt nog even dat ik citeer uit de geheime brief, maar dat is dan eventjes erbij gejokt voor het effect. Want die brief had ik niet.

Het effect is bij mij een indruk van kleinzieligheid en onervarenheid. De wethouder is dat niet helemaal te verwijten, maar wel de ambtenaren. Zoals de rijksambtenaren het nodige politieke gevoel hebben, krijgen aangeleerd, of erop worden geselecteerd, zo mag je dat ook in gemeenten verwachten. Daarbij heb ik dhr. Fortuyn noch mevr. Bouman ooit ontmoet, dus om gelijk mij op voornaambasis (2x) te benoemen is vreemd, onbeleefd en niet erg respectvol. Ik ben verder benieuwd of die brief nog hier op de mat valt. Als ze over een inwoner spreken, mag die inwoner toch wel verwachten daarvan op de hoogte te worden gesteld? Of is dit ook een geheime brief?

Als het beleid van dit college is om te schieten op de pianospeler, dan is dit de zoveelste misser op het HSL-dossier. Ik speel geeneens piano.

***Update 19:25: Voor de goede orde: noem mij gewoon "Joost", want zo heet ik, maar van de overheid verwacht ik een gepaste bejegening. En ik hoef ook geen excuses. Gewoon allemaal aan het werk, en doe het in het vervolg beter.

Categorie: Lokaal