AD: wethouder wel degelijk betrokken bij bouwproject

zaterdag 24 september 2011 - Updated 25/9*** Het Algemeen Dagblad weet dat de bouwwethouder Lansingerland gewoon deelnam aan de besprekingen in het college over het project van zijn eigen bedrijf. D66 wil alsnog een integriteitstoets.

Zo te zien een uiterst correct artikel in de krant. Beschreven wordt dat het gaat om de uitbreiding van het Rabobankkantoor in Berschenhoek. Een boerderij naast het pand wordt verbouwd en erbij getrokken. Toen dit voor het eerst werd behandeld, werd er niet bij vermeld dat het plan was opgesteld door het bedrijf van de wethouder. Dat is te zien in de agenda van de commissievergadering van 1 december 2010. Pas toen op 16 december 2010 het definitieve oordeel van de gemeenteraad werd gevraagd was het onderliggende stuk, gemaakt door het bedrijf, toegevoegd. Zonder vermelding dat het om het bedrijf van de wethouder gaat, overigens.

AD wees er al eerder op dat er in het collegebesluit geen aantekening staat dat de wethouder zich verschoonde van deelname aan de besluitvorming in de vergadering van Burgemeester en Wethouders. Volgens de gedragscode van het college, zo aangenomen door de gemeenteraad hoeft dat ook niet. Er is alleen een meldingsplicht. AD voert een anonieme betrokkene op die bevestigd dat dat is gebeurd. En vervolgens is men "in goed vertrouwen" in ongewijzigde samenstelling verder gegaan.

De wethouder, een mannenbroeder van de ChristenUnie, staat bekend als een "integer, aimabele, en kundig wethouder" zegt de krant. En dat is in overeenstemming met emails die PolitiekActief.Net krijgt. Uiteindelijk was het de gemeenteraad zelf die vertrouwen stelde in een onversneden projectontwikkelaar ("directeur bouwmanagement") als wethouder Projecten. Dat kun je raar vinden, afwijzen, maar ook toejuichen. In de situatie van Lansingerland, met zoveel bouwplannen, moet je blij zijn met iemand die het onderwerp van binnen en buiten kent. En in de dorpse situatie, en het niet zo grote bedrijf van de wethouder, kun je niet verwachten dat hij formeel op afstand van het bedrijf wordt geplaatst, zoals bij ministers. Je kunt verder niet verwachten dat het bedrijf opdrachten laat schieten die op het vlak van de directeur/wethouder liggen. En er is geen enkele afspraak daarover te vinden.

Dus dan blijft nu over het gesar en gepest door de burgemeester en de gemeenteraad van onafhankelijk raadslid Neeleman. Dat maakt dat er zoveel vragen ontstaan over de wethouder. Omdat de antwoorden en reacties van de gemeente over de kwestie niet kloppen. Omdat het raadslid onrechtmatig wordt belet in zijn taak als controleur van het college.

Want wat inmiddels wel duidelijk is, is dat de uitspraak van de bouwwethouder, eerder in de krant, dat hij niet deelneemt aan vergaderingen van het college over zaken waar hij ook zakelijke belangen heeft, niet waar is. En dat de persverklaring van de gemeente hierover, ook niet waar is. Op zijn best een al te vrije interpretatie door de afdeling voorlichting van wat een andere afdeling schreef in antwoord op vragen van Neeleman. Waardoor opnieuw de burgemeester in opspraak raakt. Dat begrijpt toch helemaal geen mens.

D66 vraagt om een integriteitstoets van de twee wethouders die vorig jaar zijn overgeslagen. Volgens de krant was de fractievoorzitter van D66 verbaasd dat dat niet was gebeurd. Een verbazing van 4 maanden, dan toch, want al in mei berichtte dit blog erover.

Heel goed, maar nu ook riskant. In de kwestie rond de burgemeester van Schiedam werd gezegd dat de onderzochte persoon echt niet moet denken objectief te worden behandeld. Het zal nu blijken of de bouwwethouder inderdaad genoeg vrienden heeft in de Lansingerlandse politiek.

Update 16:20: Een lezer wijst op een artikel in de Heraut uit 2006: "Op 7 maart 1995 had Bergschenhoek de primeur. Onder het toeziend oog van minister De Boer en staatssecretaris Tommel werd de eerste paal in het kader van de Vinex geslagen. In die beginperiode was de [bouwwethouder uit 2011] als ondernemer en als raadslid al zeer actief bezig met alles wat met ruimtelijke ordening en woningbouw te maken had. Tegenwoordig is hij als wethouder in Bergschenhoek onder andere verantwoordelijk voor het uitvoeren van het Vinex-takenpakket."

De vraag: al bijna 20 jaar als raadslid (vanaf 1994), resp. wethouder (2001) opereren, hoe kun je objectief blijven?

Update 25/9: een lezer stelt dat ook de gedragscode van het college wordt overtreden, op punt 4 en in ieder geval punt 2a. Ik stelde hierboven dat de gedragscode niet wordt overtreden.

Punt 4 is een soort pre-ambule bij de gedragscode. Er staat: "Het handelen van een collegelid is open en transparant, ook ten aanzien van zijn zakelijke relaties, zodat controlerende organen volledig inzicht hebben in het handelen van een collegelid en zijn beweegredenen daarbij en er altijd optimale verantwoording mogelijk is."

Dat is op allerlei manier te interpreteren. In het artikel in de Heraut uit 2006 is te zien dat de bouwwethouder al sinds 1994 zijn zakelijke en politieke activiteiten openlijk combineert. Je zou dan kunnen kijken in de uitwerking in het hoofddeel van de gedragscode. Punt 2a: "Een collegelid voert geen nevenfuncties, nevenwerkzaamheden of werk in een eigen bedrijf uit waarbij strijdigheid is of kan zijn met het belang van de gemeente." Scherpslijpend: als de wethouder al sinds 1994 openlijk privé en politiek combineert, dan gaat daar niet pertinent een strijdigheid van uit. Zie vervolgens lid b en c, en ook daaraan voldoet de wethouder: alles staat keurig op de website van de gemeente. De pre-ambule laat meer veronderstellen dan is uitgewerkt in de hoofdtekst.

Ja ja, ik ben advocaat van de duivel (excuus aan de wethouder die van de ChristenUnie is). In het geval het onbekend was dat de wethouder privé-zaken en politiek combineerde, of er niet was gemeld, of het dossier van de boerderij die door de Rabo wordt verbouwd niet was waargenomen door zijn collega, dan was het anders geweest. Het ligt ook aan de gemeenteraad zelf, en de bewoordingen van de gedragscode. Kijk bijvoorbeeld in de gedragscode van de Gemeente Rotterdam. Op blz. 59 in art. 2.2: "Bij privaat-publieke samenwerkingsrelaties voorkomt de bestuurder (de schijn van) bevoordeling in strijd met eerlijke concurrentieverhoudingen." Zie ook art. 2.4: "Een bestuurder die familie- of vriendschapsbetrekkingen of anderszins persoonlijke betrekkingen heeft met een aanbieder van diensten aan de gemeente onthoudt zich van deelname aan de besluitvorming over de betreffende opdracht."

De Franse filosoof Joseph de Maistre zei het goed: "Toute nation a le gouvernement qu'elle mérite." De gemeenteraad van Lansingerland had veel scherper mogen opletten, in plaats van raadslid Neeleman te pesten. Of te laten pesten door de burgemeester.

Hoe het nu verder moet zullen we zien.

Update 19:25: Lezer verwijst naar art. 2.3 van de Lansingerlandse gedragscode. Dat is gelijk aan dat art. 2.2 uit Rotterdam. Moet ik mij nu gewonnen geven? En verwijzen naar de samenhang met art. 2.4 uit Rotterdam? Mij is al lang duidelijk dat het een vreemd verhaal is, met heel veel vragen, en heel veel meer ondoorzichtigheid dan een college en gemeenteraad zouden moeten willen toelaten. Vandaar dat het op het blog staat. Ik probeer juist vooruit te lopen op de verklaring die de burgemeester heeft aangekondigd voor komende donderdag. Wat zou die kunnen zeggen om het probleem te laten verdwijnen? Als een echte Hans Klok? Lezer verwijst naar de eerdere constatering dat zelfs bij een integere wethouder er een concurrentievoordeel uitgaat van wethouderschap in combinatie met directeur bouwmanagement voor klanten als de Rabobank. Dat is juist.

Lezer voegt nog een element toe: "De gedragscode, vastgesteld in november, werd vreemd genoeg pas 10 februari van kracht. De gemeentewet stelt wel dat er een gedragscode moest zijn, de inhoud van de gedragscode van 2007 blijft dus gedeeltelijk ook nog belangrijk." Maar die kan lezer niet meer terugvinden.

Categorie: Lokaal