Lansingerland vernietigde register collegebelangen?

vrijdag 7 oktober 2011 - Updated*** Bij de raadsvergadering vorige week beloofde de burgemeester beterschap als het gaat om de transparantie over belangen van collegeleden. Heel goed, want de stand van zaken is op dit moment belabberd. Er zijn aanwijzingen dat een register is vernietigd. Uit wat er wel is blijken belangen van de bouwwethouder bij het wellness-center in Bleiswijk.

Vorige week was het nodige te doen over een Roermondse wethouder, lid van de Eerste Kamer, en Statenlid. De emoties liepen daar hoog op. De partner van de belaagde wethouder liet een vis, gewikkeld in het krantenartikel, bezorgen bij de journalist.

Dan gaat het er hier rustiger aan toe. Al moest hier vragensteller en raadslid Neeleman het bezuren in een gecoördineerde aanval van de coalitie. De oppositie had ook de nodige opmerkingen bij de transparantie van het college. Helaas is sinds de intrede van de PvdA in dat college de oppositie dermate flink gekrompen, dat hun stem niet echt doorklonk in het verslag in huis-aan-huisblad De Heraut. De woorden die men probeerde raadslid Neeleman in de mond te leggen, werden door de Heraut zo genoteerd. De Heraut noteerde zelfs de weerstand in de raad tegen de behandeling van het onderwerp. Opvallend, want raadslid Neeleman wist van niets, en wilde eigenlijk nog geen debat, hangende nader onderzoek. Het was de coalitie zelf, verpersoonlijkt door de partij van de wethouder, de ChristenUnie, die het punt op de vergadering zelf toevoegde aan de agenda.

Of het de vermoeidheid was van de dienstdoende journalist, of de geluidsdempende werking van de advertentie-inkomsten is de vraag. Pas op, Heraut, want zusterblad Postiljon is zo ook aan haar journalistieke einde gekomen in Hillegersberg-Schiebroek.

Neeleman blijft er nuchter onder: "laat ik het denkbeeldige zakje met dossiers aan mijn deur beter leeg weer terug hangen voor de krant met vis."

In de berichtgeving over Roermond is te lezen dat de gemeente daar een register hanteert van integriteitsmeldingen. Blijkbaar al sinds 2000.

In Lansingerland waren de PvdA en vooral de VVD vol lof over de transparantie en openheid van ons college. De VVD op 25 september, een aantal dagen vóór de raadsvergadering: "Belangrijk is dat dit college transparantie, inzicht en duidelijkheid hoog in het vaandel heeft. De normen en procedures zijn duidelijk en inzichtelijk."

D66 vond dat niet echt, en stelde in de raadsvergadering op 29 september een flink aantal verbeteringen voor, die de burgemeester op één na omarmde: het college komt met nieuwe voorstellen voor meer transparantie en wethouders met belangen vertrekken fysiek uit betreffende vergaderingen (ook als ze zelf geen portefeuillehouder zijn). D66 verzocht ook om minder geheimhouding, maar daar kwam geen belofte op, behalve dat raadsleden alles mogen zien op aanvraag. Daar hebben we als burger niets aan, want raadsleden mogen niet vertellen over wat ze in beslotenheid horen en zien. Een raadslid kan er dus ook niet veel mee. Een voorbeeld zijn eerdere vragen van raadslid Neeleman over de dubbelrol van de bouwwethouder. Zowel vragen als antwoorden moesten geheim blijven, en we hoorden er dus niets over. Een openbare vergadering was nodig om verbeteringen los te krijgen.

Zowel dat Roermondse register van integriteitsmeldingen, als de lof van PvdA en VVD over de ontzettende transparantie voorafgaand aan de vergadering geven aanleiding tot nader onderzoek. Ook al vanwege dat in de raadsvergadering werd gesproken werd over dat register, en raadsleden zeiden: "dat staat gewoon op de website". Daar staat alleen een opgave van nevenwerkzaamheden.

Er zijn volgens gesprekken en correspondentie met gemeentefunctionarissen vier (!) registers.

Register 1: "integriteitsmeldingen"

De griffier zou nog niet zo lang geleden aan raadslid Neeleman hebben laten weten dat er een register van belangenverstrengeling is, als bedoeld in vooral artikel 3 van de gedragscode. Er staat in lid b: "Een collegelid maakt tijdig kenbaar dat hij (financiële) belangen heeft bij aangelegenheden waarover besluitvorming aanstaande is. Hij geeft daarbij tevens aan of er sprake zal zijn van tegengestelde belangen die zijn functioneren als collegelid mogelijk belemmeren. Ook geeft hij aan op welke wijze hij zijn handelen hierop zal afstemmen. Van de opgave wordt een openbare registratie bijgehouden."

De gedragscode voor Raadsleden is eveneens per 10 februari 2011 vastgesteld. Maar, er zijn aanwijzingen dat de gedragscode al vóór die tijd werd gehanteerd. Raadslid Neeleman kreeg op 8 februari een berisping van de burgemeester, verwijzend naar die gedragscode die officieel pas 2 dagen later inging, mede omdat hij vragen had gesteld over belangenverstrengeling als te lezen in het collegebesluit van 11 januari 2011. Dat werd prompt offline gehaald, en twee maanden later vervangen door een gewijzigd exemplaar. Het origineel publiceerde ik op 5 mei. We kunnen er dus van uitgaan dat de gedragscodes voor college en raad al langer werd gehanteerd door het college, en niet alleen voor de gelegenheid om onafhankelijk opererende raadsleden te berispen.

Dat register van integriteitsmeldingen uit artikel 3 van de gedragscode voor Collegeleden zou, naar verluidt, leeg zijn geweest, op een aantekening bij de burgemeester voor Greenport na.

Inmiddels ontkent de gemeente het bestaan van dat register in alle toonaarden. De griffier laat per email weten dat hij doelde op het overzicht van nevenactiviteiten. Maar ja, dat is niet leeg. En het gaat niet om artikel 3 van de gedragscode, maar artikel 2c.

Ik concludeer dat er een register conform artikel 3 was, dat de burgemeester keurig een aantekening heeft laten maken, maar dat de andere collegeleden er niet aan toe zijn gekomen. Zo zeg ik het toch mooi? Nadat raadslid Neeleman ging tamboeren op de belangen van de bouwwethouder is dit register dan verdwenen in de shredder, vermoed ik.

Register 2: "nevenactiviteiten"

Wie naar de gemeente belt om het register van collegebelangen in te zien, krijgt een uitnodiging om naar het raadhuis in Berkel te komen. Daar ligt in een kast bij de informatiebalie een aantal uitgeprinte A4-tjes met wat ook op de website staat. Het is het overzicht van nevenactiviteiten.

Register 3: "geheime besluiten"

Volgens raadslid Neeleman heeft de griffier hem gezegd dat er een "denkbeeldig" register bestaat uit bijeenvoeging van alle vertrouwelijke B&W notulen. Maar ja, daar hebben we als burger niets aan, en het is niet openbaar, zoals geëist in de gedragscode.

Register 4: "openbare besluiten"

Met register 4 kwamen we een stap verder. Afgelopen maandag ben ik hierover ingelicht door een woordvoerder van de afdeling bestuurszaken en communicatie op het raadhuis in Berkel. Het register van integriteitsmeldingen zou enkel bestaan uit de meldingen in B&W besluiten dat het betreffende collegelid niet meedeed aan de besluitvorming. Deze registratie is er nog niet zo lang, zegt de gemeente. Veel B&W besluiten hebben in de kop niet deze informatie. En het is een hele klus om er chocolade van te maken.

Dus heb ik alle besluiten die beschikbaar zijn gesponst naar de harde schijf, en middels mijn document-management-systeem doorzocht. Let op dat alleen de besluiten van 2011 openbaar zijn. Die van vorige jaren worden, zo werd op de raadsvergadering gezegd, bekeken of er niet geheime zaken in staan. Dan worden ze aangepast en al dan niet teruggeplaatst. Met deze gemeente moet je eigenlijk wekelijks een dump maken van de hele website, omdat alles zo maar kan veranderen.

Enfin, "Greenport" kwam alleen voor in de besluitenlijst van 11 januari. Er staat niet bij dat de burgemeester zich onthield van deelname. Dat staat ook niet in de originele ongecorrigeerde versie die ik op 5 mei publiceerde.

De besluiten zijn doorgevlooid, o.a. met een automatisch proces, op de termen "melding", "betrokken", "belang" en "integriteit".

Opvallend is dat de bouwwethouder zich consistent en consequent onthoudt van deelname als het gaat om het wellness-center in Bleiswijk. Dat is te zien in de besluitenlijst van 26 april 2011 en 12 juli 2011 en het origineel van de besluitenlijst van 11 januari 2011. Op 31 mei 2011 en 23 augustus 2011 was de bouwwethouder afwezig terwijl het onderwerp werd behandeld, en was melding dus niet nodig. Let op: ik maak geen laatdunkende opmerkingen over de bouwwethouder, het consistent en consequent niet deelnemen aan besprekingen is juist een voorbeeld van integriteit!

We kunnen dus concluderen dat de bouwwethouder belangen heeft met betrekking tot het wellness-center. Dat is verder nergens te vinden. Dit register 4 is niet erg handig door de versnippering, en daarom is mogelijk de raadsleden dit ontgaan. Als het ze al interesseerde. En geen toonbeeld van openheid en transparantie, zoals PvdA en VVD beweren. Volgens art. 3 van de Gedragscode hadden we verder moeten horen, sinds pakweg eind 2010, en in ieder geval sinds 10 februari 2011, hoe de bouwwethouder met zijn strijdige belangen om wil gaan.

Het belang voor democratie, veiligheid en rechtsorde is groot, want zoals op 5 mei beschreven moest ooit juist een VVD-wethouder aftreden wegens gedoe met het wellness-center. Uit dat artikel wijs ik op dat in 2009 de gemeente nog een brief op poten van de Provincie kreeg, met daarin opmerkingen over allerlei voorzieningen die zijn aangebracht in dat wellness-center zonder de provincie daarvan op de hoogte te stellen. Bij brief van 27 januari 2011 werd bekend dat "van rechtswege" bouwvergunningen zijn verleend aan het wellness-center. Het ging erom dat de gemeente niet "binnen de daarvoor gestelde termijn" een besluit had genomen.

Ik zie uit naar de "nadere voorstellen" van het college om de transparantie te vergroten, en het register conform artikel 3 van de gedragscode te herstellen.

Toch een oproep aan het publiek. Omdat de meerderheid van de gemeenteraad helemaal geen idee heeft van wat ze zelf hebben afgesproken over het register conform artikel 3 van de gedragscode, en liever een kritisch gemeenteraadslid de oren wast, dan zorg te dragen voor transparantie, is er geen instituut in Lansingerland over dat zich erom bekommert.

PolitiekActief.Net wil zich graag opwerpen om het "vernietigde" register te herstellen. Laat mij weten waar collegeleden melding hadden moeten maken van belangenverstrengeling. Bij voorkeur de wat grotere onderwerpen. Verwijzend naar de "tasjes" van raadslid Neeleman, en collegeleden wakker te maken over wat daar allemaal in kan zitten, noem ik de onderwerpen Parkzoom, Hoeksekade, de Windas, Centrumplan Bergschenhoek, Huis de Haas, wellness-center Bleiswijk. NB: Niet alle onderwerpen zijn even hoogpolig. Ik noem ze als onderzoeksonderwerpen, zonder conclusie.

Ik zal binnenkomende meldingen bundelen, en overdragen aan de burgemeester. Het is niet aan mij alles zo maar online te zetten, alleen al vanwege zakelijke belangen waar ik niets mee te maken wil hebben, of vanwege de goede naam van de collegeleden. Als u anonimiteit wenst, laat het weten. Ik blijf volgen of het college de meldingen behoorlijk verwerkt.

Waarom dit allemaal, kunt u zich afvragen? Welnu, de gemeente Lansingerland vraagt bijv. uitkeringsgerechtigden het hemd van het lijf. Is niet altijd keurig met termijnen, niet altijd snel met zaken rechttrekken die misgaan. En uiteindelijk moeten altijd de uitkeringsgerechtigden boeten voor fouten, lange tijdsduur, enz. van de gemeente. Mogen burgers dan tenminste aan de bestuurders vragen om dezelfde openheid als die van uitkeringsgerechtigden wordt geëist? Dat bestuurders zich houden aan de eisen die ze zichzelf opleggen en die de wet stelt?

=========

***Update 21:25: inmiddels zijn ook de gecensureerde collegebesluiten uit 2010 verschenen op de gemeentewebsite.

Alle B&W-besluiten uit 2011 hebben een PDF-aanmaakdatum die logischerwijs past bij de datum van de vergadering, behalve die van 11 januari 2011. De B&W-besluiten uit 2010 hebben tot ongeveer oktober 2010 een aanmaakdatum van 4 oktober 2011, en daarna van 6 oktober 2011. De inhoud is dus niet te beschouwen als origineel, en we moeten uitgaan van censuur achteraf.

In 2010 gaat het op 19 januari over de aankoop en latere verkoop van Kooilaangronden voor Hoeksepark. De bouwwethouder meldt zich hier nergens af (voor de duidelijkheid: daar is geen reden toe), maar wel de wethouder Ruimtelijke Ordening op 20 juli 2010. Op 24 augustus 2010 gaat het er ook over, maar dan meldt hij zich niet af. Ik stel, op grond van deze besluitenlijsten, belangen van die wethouder vast op dit onderwerp, zonder consistente en consequente onthouding van deelname aan de besluitvorming. Volgens art. 3 van de Gedragscode hadden we verder moeten horen, sinds pakweg eind 2010, en in ieder geval sinds 10 februari 2011, hoe de wethouder Ruimtelijke Ordening met zijn strijdige belangen om wil gaan.

Het wellness-center komt in 2010 nergens aan de orde.

Greenport komt aan de orde op 4 mei 2010, 11 mei 2010, en 16 juni 2010. Zonder afmeldingen.

De Oosteindseweg 64-66, "Kulck-gate", het onderwerp waar de bouwwethouder belangen in had, is behandeld op 2 november 2010. Geen collegelid onttrekt zich aan de besluitvorming. Aangezien hierboven is vastgesteld dat ook in 2010 verslaglegging was van belangenverstrengeling, is er nu dus ook direct bewijs voor de uitspraken van de oud-wethouder van Leefbaar 3B. De bouwwethouder heeft actief deelgenomen aan een collegevergadering op een onderwerp waar hij belang in had.

Categorie: Lokaal