De schaduw van corruptie

vrijdag 13 juni 2014 - Updated 23:25*** Veel triomfantelijke reacties op Twitter woensdag, na de bekendmaking dat de oud-wethouder Projecten niet zou worden vervolgd. Een hele opluchting voor de geplaagde oud-bestuurder. Maar voor de politici uit die periode blijft de schaduw van corruptie. En zelfs deze periode kan nog spannend worden. Hoezo? Update: Neeleman doet tweede aangifte.

Het lag ook niet allemaal aan die politici, dat ze de opluchting zo voelden. Onder andere Rijnmond en Cobouw maakten er een beetje een zooitje van, en suggereerden meer dan er was. Ook de gemeente schreef wat tendentieus "dat er geen bewijs is dat de wethouder zich schuldig zou hebben gemaakt aan ambtelijke corruptie." Feitelijker dan Rijnmond en Cobouw, en met een link naar het volledige persbericht, maar met weglating van cruciale informatie.

En het Openbaar Ministerie is superkort in de motivering. Wat staat in het persbericht:

"Er is geen bewijs dat een voormalig wethouder van de gemeente Lansingerland zich schuldig zou hebben gemaakt aan ambtelijke corruptie. Van een daadwerkelijke beïnvloeding bij de bouw van een gezondheidscentrum in de gemeente is niet gebleken. [...] Het onderzoek richtte zich op de verdenking van beïnvloeding door een ambtenaar met een financieel belang bij een aan de overheid aanleverende onderneming (art 376 Wetboek van Strafrecht). [...] Volgens de officier van justitie is niet duidelijk of de voormalige wethouder zich destijds in collegevergaderingen heeft gedistantieerd van besluitvorming over het gezondheidscentrum, maar zijn er geen aanknopingspunten voor een daadwerkelijke beïnvloeding." (vet door mij toegevoegd)

Dit naar aanleiding van een aangifte (uit april 2012) door raadslid Neeleman, betrekking hebbende op onder andere een reeks artikelen in Algemeen Dagblad, over een korting op de grondprijs aan het gezondheidscentrum, waarbij zowel het bedrijf van de wethouder, als de wethouder waren betrokken. Of het nu de HSL is, staatssteun bij dubieuze bouwopdrachten, of de mogelijke hand van een bestuurder in dit soort zaken: het is helemaal niet raar om daar een rechter over te laten oordelen. Onze gemeente heeft een track record om spastisch daarop te reageren. Zo mocht de Stichting Stop Geluidsoverlast HSL een tijd niet meedoen aan gesprekken over de overlast van de HSL omdat ze aan de rechter een oordeel vroegen. Bovendien is het de plicht van iedere burger, en helemaal van controlerende raadsleden, om mogelijk strafbare feiten te laten toetsen.

Maar ja, dat van dat gezondheidscentrum wisten we inmiddels al wel. Kijken we in het BING-rapport dat een half jaar na de aangifte verscheen (de opdracht werd in mei 2012 verstrekt), op blz. 49 onderaan:

"Daarbij merken wij op dat niet is gebleken dat betrokkene hiermee zichzelf, zijn architectenbureau of derden heeft bevoordeeld."

En vervolgens legt BING uit hoe ze erbij komen dat "niet alles aan gedaan om de schijn van belangenverstrengeling te vermijden en is hij onvoldoende open/transparant geweest ten aanzien van de bemoeienis van zijn architectenbureau in dit dossier."

Maar ook BING vond geen directe beïnvloeding door de oud-wethouder op het dossier van het gezondheidscentrum. Wel dat de grondprijs op een bijzondere wijze tot stand was gekomen.

Even verder verwijt BING de wethouder onder andere dat hij zijn mede-collegeleden, en de gemeenteraad, onvoldoende informeerde, waardoor die niet in staat waren om hem aan te spreken op de belangenverstrengeling. Nou lijkt mij dat in onze gemeente met vele oudgedienden ook een sterk verhaal. Maar de getuigenissen zullen wel in die richting hebben gewezen, de ondergang van de ex-wethouder helpend. Van je politieke en ambtelijke vrienden moet je het blijkbaar hebben...

Maar dit gaat alleen over het gezondheidscentrum. Het Openbaar Ministerie heeft niet gekeken naar andere onderwerpen uit het BING-rapport, omdat de aangifte daar niet over ging. Vraag het ze zelf maar.

Want waar BING echt over viel, was het dossier Rottekade, te vinden op blz. 57:

"Naar onze mening heeft betrokkene zich in dit dossier schuldig gemaakt aan belangenverstrengeling. Betrokkene heeft zich als wethouder actief bemoeid met een dossier waarbij zijn architectenbureau eveneens betrokken was."

Dat is andere koek. Als het Openbaar Ministerie, die nu immers alles in handen heeft, op dat spoor wordt gezet, kan het nog wel eens warm worden. En een rechtsgang opent de mogelijkheid tot ondervragingen onder ede, en huiszoekingen (ook op het gemeentehuis). Zowel BING als het Openbaar Ministerie beperkten zich nu tot vrij algemeen beschikbare informatie. Overigens, ook als de oud-wethouder, gesterkt door tweetjes, het in zijn hoofd haalt om een civiele procedure tegen Neeleman te starten, kunnen ondervragingen onder ede gaan plaatsvinden. Cruciaal punt is namelijk steeds wat er precies werd besproken in de collegevergaderingen, en meer informatie daarover kan meerdere dossiers uit het BING-rapport completeren, waaronder ook dat gezondheidscentrum.

Kortom, we mogen niet zo maar veronderstellen dat het nu "klaar" is. En er is (in het BING-rapport) sprake van echte belangenverstrengeling, en niet alleen schijnbaar. En actieve bemoeienis. Alleen op het punt van het gezondheidscentrum kan het Openbaar Ministerie (net als BING) op dit moment de hand van de wethouder niet plaatsen in de kortingen voor het gezondheidscentrum, en gaat daarom vooralsnog niet over tot vervolging.

De nieuwe CDA-wethouder Projecten, afkomstig van Volker Wessels, kan zijn borst nat maken. Zijn voormalige werkgever (eerst werkte hij er pas geleden nog, maar nadat dat op dit blog stond veranderde hij zijn LinkedIn-pagina naar slechts een jaar geleden) is betrokken bij allerlei zaken in onze gemeente, van de glasvezelverbinding en de internetverbinding op de masten van de hoogspanningsleiding 380kV tot vastgoed. Het BING-rapport lezend zal hij telkens de vergadering van B&W moeten verlaten, en dat moet steeds worden aangetekend. Dat kunnen we nazien bij de receptie van het gemeentehuis, dus dat moeten we regelmatig even doen en zien of de CDA-wethouder zich houdt aan de geldende regels. Ik ben benieuwd. Er staan hier regelmatig autootjes met opschrift "Volker Wessels Telecom" in de buurt.

We moeten toch niet krijgen dat de gemeenteraad weer "niet in staat is om een wethouder op mogelijke belangenverstrengeling aan te spreken"? Want hoewel de vorige gemeenteraad letterlijk van gisteren is, is die van nu goed bij de pinken.

Toepasselijke afsluiting: wordt vervolgd!

***Update 23:25: Raadslid Neeleman doet vanavond de tweede aangifte, deze keer voor het dossier Rottekade.

Categorie: Lokaal