Verantwoordelijke bestuurders gezocht

woensdag 28 maart 2012 - In de Heraut staat vandaag mijn ingezonden brief met een samenvatting van het dossier van onze Vinex-problemen. Hieronder deze brief, voorzien van links naar de bronnen. Op verzoek van lezers.

De ingezonden brief in De Heraut staat hier.

De uitzending van De Slag om Nederland is bij onze politieke vertegenwoordigers slecht gevallen. Maar de urgentie is er. Onze gemeente geeft 40.000 euro per week uit aan rentes op "onverkoopbare" bouwgrond, dat kostte al meer dan 40 miljoen euro (bron: onze burgemeester in KRO Brandpunt op 3:35), en onze gemeente heeft inmiddels voor een half miljard aan schulden en garantstellingen uitstaan (bron: Begroting Lansingerland 2012-2015, garanties: blz. 102 1e regel bovenaan, schulden: blz. 131 onder passiva). Waarvan 100 tot 200 miljoen (de gemeentebegroting is daar niet duidelijk over) voor 3B Wonen. Die afgelopen week in het nieuws kwam bij de NOS omdat ze van de bank 2,5 miljoen euro moesten bijstorten in verband met de risico's van hun derivatenpositie (bron: persbericht 3B Wonen).

Op de radio van RTV Lansingerland mocht bouwwethouder Den Uil (ChristenUnie) vorige week een uur lang onbelemmerd het woord voeren. Hij is een expert op het terrein van bouwen. Al vanaf 1994 combineert hij politiek en ondernemerschap (bron: Heraut 15 februari 2006). Sinds 1995 met zijn eigen bedrijf waar hij o.a. directeur bouwmanagement is. Juist daarom is het zo kwalijk dat de wethouder een aantal onderwerpen niet juist weergaf. Hij deed alsof de Vinex-opdrachten onder dwang werden opgelegd aan gemeenten. Dat is een mythe, een gelegenheidsargument.

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=
Bron: Vinex Atlas 010: "Het rijk wilde geen afspraken maken met individuele gemeenten, maar met stadsgewesten. Van belang was dat de uitvoering van de Vierde Nota Extra op regionale schaal zou plaatsvinden en dus was samenwerking tussen de gemeenten noodzakelijk. De keuze van de woningbouwlocaties in de nota werd voorbereid door tripartite werkgroepen, waarin zowel gemeenten, provincies, als het rijk zitting hadden. De vinexlocaties zijn dus niet door het rijk opgelegd, zoals veel wordt gedacht, maar in overleg bepaald door de gemeenten, provincies en het rijk. Na het afsluiten van de convenanten nam de bemoeienis van het rijk verder af en werden de stadsgewesten de daadwerkelijke regisseurs van de uitvoering van de Vierde Nota Extra."

Bron: Evaluatie Verstedelijking VINEX 1995 tot 2005 - Onderzoeksrapport Deel III: VINEXinstrumenten, blz. 23: "De locatiekeuze in grote stedelijke regio’s werd voorbereid door de zogenaamde tri-partite werkgroepen, waarin gemeenten, provincies en het rijk zitting hadden. Provincies trokken dit traject, zij hadden daar ervaring mee. Het idee dat de VINEXuitleglocaties door het rijk aangewezen zijn berust daarmee op een misverstand."
-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=

Hij zei het zelf nog in de Heraut van 15 februari 2006: "Het grootste gedeelte is eigen beleid. De Vinex schept een aantal kaders, de rest moet door de gemeente worden ingevuld."

En dat deden ze, onder medeverantwoordelijkheid van deze wethouder. De uitzending van De Slag om Nederland was niet toevallig in Wilderszijde. Al vanaf 1995 is bekend dat door het vliegveld de leefbaarheid er onder druk staat (bron: Kadernota milieu-effectrapportage Vinexlokaties Rotterdam, o.a. blz. 4: "De inpassing van een groot aantal (vooralsnog onzekere) ontwikkelingen zoals HSL, ZoRo, luchthaven Rotterdam, die belangrijke invloed kunnen hebben op de (milieu)kwaliteit."). Er waren daarom maar 1.050 woningen voorzien als "Vinex". Nog maar pas geleden, in 2008, werd dat Vinex-deel teruggebracht tot 790 woningen. En in eigen beheer uitgebreid tot circa 2.650 woningen en drie hectare voorzieningen (bron: Stedebouwkundig Masterplan Wilderszijde, blz. 9). Met een bouwclaim-model, wat in 2002 nog door de Tweede Kamer (in onderzoek naar de bouwfraude, genummerde blz. 258, of blz. 254 van de PDF) werd beoordeeld als onverstandig. In 2007 werden de geluidsnormen aangescherpt, waardoor bouwen in Wilderszijde alleen mag omdat de plannen al liepen (bron: Heraut 21 maart 2007). Meerdere keren was er aanleiding dit dwaze plan te verlaten. Die moeilijk verkoopbare grond van Wilderszijde vormt nu de hoofdmoot van de bouwcrisis in onze gemeente (bron: radio-interview met dhr. Den Uil). Door een niet nadenkende gemeenteraad vorig jaar voor 10 jaar geparkeerd in een financiële constructie die uitgaat van waardestijging van de bouwgrond, terwijl iedereen denkt dat de waarde juist daalt. Waarbij tijdelijk gebruik vrijwel onmogelijk is.

De wethouder stelt dat de projectontwikkelaars niet mee willen werken. Die zeggen dat de gemeente zich veel te star opstelt (bron: eigen onderzoek, maar ook uitspraak op avond van D66 en Leefbaar 3B door Batenburg, een van de partners in Wilderszijde). En als ons bestuur de situatie blijft ontkennen, de eigen verantwoordelijkheid wil ontlopen, en uiteindelijk niet de maatregelen neemt die nodig zijn, zijn we mooi de klos. Want wij betalen niet alleen die 40.000 verloren geld, maar straks ook de miljoenenstrop.

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=

Tot zover de ingezonden brief. Een en ander kan worden voorzien van een tijdbalk:

* Eind 1993: vaststelling Vinex-nota

* Augustus 1995: Kadernota milieu-effectrapportage Vinexlokaties Rotterdam, met daarin diverse opties waaruit een keuze is gemaakt. Wilderszijde met 1050 woningen was zo'n keuze, met een grote waterplas met daaromheen grote woningen. Terwijl onzeker was (lokaal onwaarschijnlijk geacht) of vliegveld wel zou worden verplaatst naar Schieveensepolder, wat onderdeel was van de overwegingen.

Keuzemoment: waarom was men in Bergschenhoek niet vatbaar voor twijfels die elders wel bestonden over verplaatsing vliegveld?

* 2001: Vliegveld wordt definitief niet verplaatst naar Schieveenspolder

* 2002, met eindrapport in 2003: Parlementaire Enquêtecommissie Bouwnijverheid, zie ook dit. Uitspraken over bouwclaimmodellen, en beschrijving dat er ook gemeenten zijn die dat anders aanpakken.

Keuzemoment: waarom drong kritiek op bouwclaimmodellen niet door in Bergschenhoek?

* Juni 2005: Stedebouwkundig Masterplan Wilderszijde met terugbrengen Vinex-opgave, en forse uitbreiding in eigen beheer

Keuzemoment: bij de uitbreiding blijkt opnieuw voor bouwclaimmodel gekozen te zijn. Hoe kan dat?

2006/2007: Nieuwe normen maken bouwen op Wilderszijde onmogelijk, tenzij er al plannen zijn (zoals in dit geval)

Keuzemoment: waarom ging de gemeente Lansingerland door met deze dwaze plannen?

* Juli 2008: Bestemmingsplan "Wilderszijde II", met "go" voor plan dat nu Wilderszijde-probleem is

Op blz. 15 staat: "Een deel van de betreffende woningbouwlocatie is al in 1990 in de Vierde Nota over de Ruimtelijke Ordening Extra (VINEX) vastgelegd.", maar dat is dus onzin

Keuzemoment: waarom ging de gemeente Lansingerland door met deze dwaze plannen?

Gedurende 2011: mij bereiken eerste berichten dat projectontwikkelaars best willen bouwen, maar gemeente te star is. Korte vergaderingen, ambtelijk dichtgetimmerd.

Keuzemoment: waarom zo lang gewacht?

* 31 december 2011: Derde of vierde taxateur wil eindelijk de fantasiegrondprijs van Lansingerland bekrachtigen, nodig voor groene licht Münchhausenconstructie. Daarna stemt ook Provincie in.

Keuzemoment: als Wilderszijde zo'n probleem is, waarom de oplossing uitstellen? Waarom keuze voor oplossing waarin grondprijs moet stijgen, wat algemeen niet wordt aangenomen dat gaat gebeuren? Waarom stemt Provincie in met een financiële tijdbom?

* 1 Maart 2012: gemeentelijke geluidskaart voor 2020 laat zeer slechte leefbaarheid zien in Wilderszijde.

* 19 maart 2012: Burgemeester pleit voor Nationale Grondbank op televisie. Als over 10 jaar de grond òf uit de Münchhausenconstructie, òf uit de Grondbank komt, mag je dan nog wel bouwen, gezien de slechte vooruitzichten en de huidige regels?

Keuzemoment: Waarom doen ze niets?

Let wel: ik spreek de wethouder en de burgemeester aan op hun expertise. De ene is al sinds 1994 voor eigen rekening directeur/eigenaar van een bedrijf in de bouwsector, de andere oud-wethouder Ruimtelijke Ordening. Het gaat niet om schuldigen, al is de wethouder de enige constante factor in de bovenstaande keuzes, die mij niet altijd logisch overkomen. Van mij hoeft er ook niemand weg. Dat is aan de gemeenteraad. Ik heb niet gestemd op deze wethouder en ook niet de op de burgemeester.

Categorie: Lokaal