De Slag om Lansingerland

maandag 19 maart 2012 - Vanavond was in een ontluisterende uitzending te zien hoe gemeentelijke autoriteiten proberen hun straatje schoon te vegen, en het vuil op het bord van het Rijk te schuiven. Gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel. Wat nu? Voordeel: Nederland kan ongemerkt miljarden bezuinigen!

Mede dankzij de research van de lezers van dit blog werd het een leerzame uitzending. De verhaaltjes van het gemeentebestuur dat het Rijk eigenlijk verantwoordelijk is voor de miljoenen die elk jaar uit het raam worden gesmeten, hadden we al ontkracht in "Vingerafdrukken op de Vinex". Het nieuwe verhaal, dat watervogels eigenlijk de schuld zijn, haalde de uitzending gelukkig niet. Voor de achtergronden, zie het verslag van afgelopen zaterdag. Lezers, bedankt!

Dit was vanavond op televisie:

Natuurlijk waren dhr. Bovens (PvdA), dhr. Van Vliet (VVD), en ik figuranten in een verhaal dat ook zonder ons in beeld kon worden gebracht. Maar deze vorm maakt het beter verteerbaar. En ik was enkele minuten vóór de televisieploeg ter plaatse, dhr. Bovens komt doorgaans uitstekend uit zijn woorden (al heeft hij er slag van om mensen die nog moeten groeien in woordvoerderschap onder water te trekken), en is het wat makkelijke televisie om een afbreuk te doen aan de autoriteit van een burgemeester door hem te filmen terwijl hij (op verzoek van de televisie) zijn draadloze microfoon krijgt opgespeld.

Een paar kanttekeningen bij de uitzending?

* Dhr. Bovens doet alsof de besluitvorming over Wilderszijde allemaal zo ontzettend lang geleden is. Het helpt dat een groot deel van het gemeentearchief van Bergschenhoek kwijt is. Gelukkig hebben we het online archief van huis-aan-huisblad De Heraut nog. Daaruit blijkt dat in december 2007, onder verantwoordelijkheid van de nieuwe gemeente Lansingerland, waar dhr. Bovens in de gemeenteraad zat, nog grond werd aangekocht. Een besluit over de grondexploitatie werd genomen in maart 2007, 2 maanden na de start van de nieuwe gemeente Lansingerland. Ook toen zat dhr. Bovens in de gemeenteraad. De PvdA zat nog wel in het college! De Heraut schrijft: "Ook de marktwerking is een factor, want mocht de woningbouw inzakken dan is het risico in Wilderszijde wat groter doordat er veel naar verhouding duurdere kavels zijn."

* En hoe is er daarna mee omgegaan? Nog afgelopen jaar werd de grond in een Münchhausenconstructie opgesloten, waardoor tussentijds nauwelijks realistische oplossingen mogelijk zijn. De grond wordt immers daarin jaarlijks duurder, terwijl de gemeentelijke Rekenkamer, Deloitte, VNG, experts zeggen dat de grondprijs daalt. Elke oplossing krijgt de last van de miljoenen die virtueel via de constructie worden misgelopen. Die Münchhausenconstructie leidt naar verwachting na 10 jaar tot een miljoenenklapper, die onze gemeente niet kan dragen. Waarschijnlijk zal trouwens de accountant al eind dit jaar of volgend jaar vragen om een herwaardering van de grond, zodat dan verliezen moeten worden genomen. Niettegenstaande de opgeklopte, onrealistische, nepverhalen in de meerjarenbegroting 2012-2015. Waar de Raad zo makkelijk mee instemde. Waar dhr. Bovens ook in zit, en de PvdA opnieuw deel uitmaakt van het college. En de VVD een verkiezingspunt maakte van solide gemeentefinanciën.

* Onze burgemeester had het mooie idee van de grondbank, volgens mij trouwens afkomstig uit de koker van onze PvdA. De Tweede Kamer wil daar niet van weten, begrijpelijk, inclusief de VVD. Die trouwens ook in 2007, 2008, 2009, 2010, 2011 en 2012 in het college van Lansingerland zit, met de portefeuille Financiën. Let er even op dat de Münchhausenconstructie alleen het groene licht kreeg van de Provincie na een waardetaxatie. En die taxatie viel eerst veel lager uit. Dat was een tegenvaller, want per 1 januari 2012 moest het rond zijn. En op welke datum werd onder het motto "wie biedt er meer" een taxateur gevonden die de gewenste fantasieprijs wilde goedkeuren? Jawel, 31 december 2011, zo is mij verteld. Als het Rijk al de gronden zou willen overnemen, dan zou dat tegen een realistische prijs zijn, getaxeerd onder controle van het Rijk. En zou alsnog de gemeente ook bij een grondbank het onvermijdelijke miljoenenverlies voor lief moeten nemen.

Wat nu?

De gemeente moet werken aan een realistisch eindplan, met kleinschalige tussenstappen (in lijn met de adviezen van Fakton uit de uitzending). Dat zou de volgende onderdelen kunnen omvatten:

* Wat kan er op dit moment al doorgang vinden in Wilderszijde? Het nemen van verliezen op de onmogelijke fantasieprijzen op de gemeentelijke balans is onvermijdelijk. Dat komt toch een keer.

* Welke projectontwikkelaars willen nu of op een later tijdstip meedoen? De grootste ontwikkelaar met claims, BBGZ, die ook in het panel zat op de politieke avond afgelopen vrijdag, wil best wat doen. De gemeente moet iets langer dan een uurtje met ze om tafel, en iets minder star opereren. Natuurlijk ook niet als Gekke Henkie. Maar dat verwacht niemand.

* Hoe komen we van die Münchhausenconstructie af? Die leidt alleen tot uitstel, terwijl het nu de tijd is om onder ogen te zien wat er mis is, en beter kan.

* Met die informatie kan een plaatje worden gemaakt. Ga na het afschrijven van de virtuele miljoenen (ga uit van de eerste taxatie als meest realistisch, en niet die van 31 december), ook maar uit van "echte miljoenen" afschrijvingen. Als dat te begrotelijk wordt, dan zien we wel weer. Het is beter naar het Rijk of de Provincie te gaan met een plan "Op deze manier komen we eruit", dan met een fantasieverhaal waarbij het alle schijn heeft dat ons gemeentebestuur het eigen straatje wil schoonvegen.

De Slag om Nederland noemt de nieuwe riante gemeentehuizen "Paleizen". Op dit blog was ik daar eerder mee, en presentator Roland Duong heeft persoonlijk toestemming gegeven dat zo hier weer te geven. (ik ben niet helemaal serieus) Maar ons Paleis komt ook nog eens op een eiland. En virtueel verkeren ons gemeentebestuur en ambtenarij al heel lang in een gesloten paleis op een eiland. Het wordt tijd dat ze onder ogen zien wat ze hebben aangericht. Dhr. Bovens vond dat de democratie niet was uitgehold. Als je dit soort dingen doet als gemeentebestuur, of dat goedkeurt, ervoor gaat staan klappen, dan begrijp je het niet. Dat is niet alleen dhr. Bovens te verwijten, maar die hele club in dat paleis op dat eiland. Er is een democratisch tekort.

En nou aan de slag! Niet (alleen) om Nederland, maar om Lansingerland.

Voordeel: blijkbaar draaien Nederland en Lansingerland gewoon door, is elke dag een nieuwe dag, terwijl miljoenen belastinggeld niet bij de burger komen. Dus kun je straks makkelijk miljarden bezuinigen zonder dat iemand het merkt!

Update 0:20: Raadslid Edith Bal (VVD) maakt via Twitter opmerkzaam op een eerder boekje met uitgangspunten voor woningbouwbeleid. Mooi, dan hebben we een begin!

Update: zie dit mooie interview in de Volkskrant van gisteren.

Categorie: Lokaal